Στου χειμώνα την τροχιά πλέον μετά τις αλλαγές, τις προετοιμασίες και τα ξεκινήματα που φέρνει το φθινόπωρο. Μας γοητεύει το φθινόπωρο με τη βουβή του επίκληση να συμπονέσουμε την αποσύνθεσή του, όπως έχει γράψει ο Βρετανός ποιητής Robert Browing, αλλά ο χειμώνας τη συμπληρώνει με απόλυτη ακρίβεια θα λέγαμε.
Τα χρώματα διαδοχικά άλλαξαν και η φύση έχει μια ιδιαίτερη γοητεία όπως η γλυκιά
μελαγχολία, τόσο ξεχωριστή και ασύγκριτη που μόνο όσοι την παρατηρούν την
αντιλαμβάνονται. Ιδιαίτερα με τις συνθήκες που επικρατούν, η διάθεση ταυτίζεται
απόλυτα με το γκρι στον ουρανό, το δακρυσμένο τζάμι μας και τα χλωμά χρώματα. Ακόμα και στο αστικό περιβάλλον τη ζεις την αλλαγή. Μέσα από τα κιτρινισμένα φύλλα των φυλλοβόλων δέντρων που πατάς, τα κόκκινα φύλλα του παρθενόκισσου σε κάποιους τοίχους, τα κυκλάμινα που ξεπετάχτηκαν, την πράσινη χλόη μετά τις πρώτες βροχές, το τοπίο άλλαξε. Ετοιμάζεται να κοιμηθεί η φύση και σταματούν οι χυμοί να κινούνται στα δέντρα, όμως κάποια φυτά είναι προορισμένα να δώσουν χρώμα και να κρατήσουν τις ισορροπίες. Να δώσουν ζωή κι ελπίδα.
Τα ποώδη με χειμερινή άνθηση είτε ετήσια, είτε πολυετή, είτε βολβώδη έχουν μια
ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας γιατί είναι οι ήρωες του χειμώνα που αντιστέκονται στις καιρικές συνθήκες καθώς δημιουργούν υπέροχα ανθικά σύνολα.
Τα βολβώδη ιδιαίτερα, που φυτεύονται το φθινόπωρο, έχουν περάσει μια μεγάλη περίοδο λήθαργου το καλοκαίρι χάρη στα υπόγεια αποθησαυριστικά τους όργανα και είναι έτοιμα και πάλι να μας εντυπωσιάσουν. Οι περισσότεροι τα γνωρίζουν, έχουν τη μορφή κρεμμυδιού (βολβών) όπως της τουλίπας, κονδύλων όπως του κυκλάμινου, κονδυλόμορφων ριζών σαν της ανεμώνης και ριζωμάτων σαν της ίριδας. Ίσως να μη γνωρίζουμε όμως ποια να επιλέξουμε ανάμεσα σε πολλά είδη που βρίσκουμε στο εμπόριο είτε σε σακουλάκια είτε μεμονωμένα. Η αλήθεια είναι πως την εποχή αυτή, με τα κρύα που θα έρθουν, κάποια συγκεκριμένα είδη ξυπνούν κι εντυπωσιάζουν απίστευτα. Κάποιοι βολβοί μπορεί να έχουν παραμείνει στο χώμα μέσα στους κήπους μας, αν δεν τους τους έχουμε βγάλει μετά το τέλος της περασμένης ανθοφορίας και ξαφνικά να ζωντανέψουν. Η εποχή που πρέπει να γίνονται οι νέες φυτεύσεις όμως είναι μέσα στο φθινόπωρο.
Σε γλάστρες με καλή αποστράγγιση και κατάλληλο χώμα, συνήθως φυλλόχωμα με τύρφη και καλοχωνεμένη κοπριά δημιουργούμε τις καλύτερες συνθήκες. Παράλληλα
προστατεύουμε τα σημεία φύτευσης από τις βροχές για να μη σαπίσουν οι βολβοί.
Τοποθετούμε τους βολβούς είτε μόνους τους, είτε μαζί με άλλα φυτά, είτε κάνοντας
συνδυασμούς ειδών και χρωμάτων και τους φυτεύουμε σε βάθος διπλάσιο του μεγέθους τους. Τοποθετούμε προς τα κάτω το φαρδύ μέρος του βολβού και το στενό που θα εκπτυχθεί ο βλαστός προς τα πάνω. Οι αποστάσεις φύτευσης μεταξύ τους είναι γύρω στους 10 πόντους. Οι πιο εύκολοι βολβοί με χειμερινοεαρινή άνθηση που μπορούμε εύκολα να τους βρούμε και να τους χειριστούμε με επιτυχία είναι σαφώς και οι πιο αγαπημένοι μας.
Τουλίπα
Ένα υπέροχο βολβώδες φυτό έμβλημα της Κωνσταντινούπολης που πρώτο καλλιεργήθηκε, μα πάνω απ’ όλα σύμβολο της ατέλειωτης αγάπης. Οι βολβοί που φυτεύονται από τον Σεπτέμβρη μέχρι τον Οκτώβρη ανθίζουν αρχές της άνοιξης και σε όποιο σημείο κι αν τις τοποθετήσετε μόνο εκπληκτικό αποτέλεσμα θα έχετε. Καλό είναι να προστατεύεται από την έντονη ηλιοφάνεια όταν ανθίσει. Θα βρείτε διάφορες ποικιλίες σε ύψος και σε χρώματα κι αν συνδυαστούν κατάλληλα θα αναδείξουν το σημείο της φύτευσης και θα μαγνητίζουν το βλέμμα.
Υάκινθος
Το γνωστό σε όλους μας ζουμπούλι με το μεθυστικό του άρωμα και τα πολλά χρώματα. Από τα πρώτα βολβώδη που βλέπουμε στα φυτώρια ανθισμένο σε μικρά γλαστράκια ή σε ειδικές γυάλινες βάσεις με στενό στόμιο για να αναπτύσσεται στο κάτω μέρος, μέσα στο νερό, το ριζικό του σύστημα και ο ανθοφόρος βλαστός στο πάνω μέρος. Αγαπά τον ήλιο γιατί το βοηθά στην ανθοφορία. Ποτίζουμε λίγο πριν εκπτυχθεί ο βλαστός και πολύ περισσότερο όταν δούμε το άνθος. Μην ανησυχείτε αν στους δικούς σας βολβούς αργήσει η ανθοφορία σε σχέση με όσους κυκλοφορούν στα καταστήματα σχεδόν έτοιμοι, έχουν υποστεί διαδικασία φορτσαρίσματος αυτοί οι βολβοί (εξαναγκασμό σε άνθηση σε συνθήκες ψύχους) γι’ αυτόν τον λόγο προηγούνται. Συμβολικά εκφράζουν τη σταθερότητα και την ειλικρίνεια.
Νάρκισσος
Το μανουσάκι ή ζαμπάκι ή όπως αλλιώς συνηθίζουν να το λένε σε κάθε περιοχή της
Ελλάδας ανθίζει μέσα στην καρδιά του χειμώνα και είναι πολύ συνηθισμένο και ως δρεπτό άνθος. Γνωστός ο μύθος του Νάρκισσου και της Ηχούς από τον Οβίδιο όπου σκυμμένος στη λίμνη έμεινε να αυτοθαυμάζεται και καθηλώθηκε στην ψευδή του εικόνα και την απώλεια του εαυτού του. Έτσι σκυμμένο και το λουλούδι που φύτρωσε εκεί σαν σύμβολο της ματαιοδοξίας.
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες, η πιο γνωστή όμως είναι εκείνη με τα λευκά άνθη και το
κίτρινο χρώμα στο κέντρο που έχει έντονο άρωμα. Αγαπάει τον ήλιο καθώς και τα
ημισκιερά σημεία όταν ανθίζει. Προσέχουμε το πότισμα καθώς και τη αποστράγγιση τόσο στον κήπο όσο και στις γλάστρες.
‘Ιριδα
‘Ένα πανέμορφο ριζωματώδες φυτό με μακριά ανθικά στελέχη σε διάφορα ύψη και
χρώματα. Οι ίριδες ανθίζουν τον χειμώνα ενώ το σπαθόμορφο φύλλωμά τους είναι
αειθαλές. Αναπτύσσονται εύκολα τόσο στον ήλιο όσο και στην ημισκιά. Αν πρόκειται για ψηλές ποικιλίες 60 cm-1.20 cm φυτεύετε σε αποστάσεις 30-40 cm, για τις μέτριες 25 cm-50 cm περίπου 30 cm και για τις νάνες από 15 cm μέχρι 20 cm. Σύμβολο της επικοινωνίας και της ιδέας η ίριδα, μιας και η θεά Ίρις οδηγούσε το ουράνιο τόξο και μετέφερε μηνύματα από τη γη στον ουρανό.
Ανεμώνη
Ένας άνεμος τη φέρνει κι άλλος ένας τη σκορπά. Τα αέρινα μοναχικά άνθη της με τα
διαφορετικά χρώματα και το ανάλαφρο φύλλωμά της δίνουν μια ανέμελη διάσταση στις συνθέσεις μας. Μπορεί να φυτευτεί σε παρτέρια, σε χλοοτάπητες, σε γλάστρες και ταιριάζει ιδιαίτερα σε βραχόκηπους. Θέλει ελαφρύ χώμα με καλή αποστράγγιση. Οι
ακανόνιστες πεπλατυσμένες κονδυλόμορφες ρίζες με το ασύμμετρο σχήμα πρέπει να
μπουν στο νερό πριν να φυτευτούν για 12 έως 24 ώρες. Αφού διογκωθούν βγαίνουν από το νερό και φυτεύονται όχι πολύ βαθιά ενώ σε λίγο καιρό ξεπροβάλλει το φύλλωμά τους. Είναι τα δάκρυα της Αφροδίτης για τον χαμό του Άδωνη. Εκεί φύτρωσαν οι ανεμώνες για να συμβολίζουν την απελπισμένη αγάπη και την προστασία από το κακό.
Μούσκαρι
Λεπτεπίλεπτο αγριολούλουδο των αγρών που φυτεύεται παράλληλα στη γλάστρα ή στον κήπο και δημιουργεί μικρές εξάρσεις μπλε μωβ μπουκέτων. Εύκολο πολύ στη φροντίδα μιας και δε χρειάζεται κάτι περισσότερο από τα άλλα βολβώδη. Μπορεί να συμβιώσει εύκολα με πολλά άλλα είδη για να καλύψει κενά εξαιτίας του χαμηλού του ύψους και προσελκύει τις μέλισσες λόγω του ευωδιαστού του αρώματος. Σαν σύμβολο της ταπεινότητας πρέπει να του δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα.
Κρόκος
Πέρα από τον κρόκο Κοζάνης υπάρχουν και άλλα είδη. Μπορούμε να φυτέψουμε βολβούς κρόκου ανάμεσα σε άλλα βολβώδη στις γλάστρες μας και λόγω του μικρού ύψους τους και της πρώιμης άνθησής τους δίνουν ωραίες νότες με τα πολύχρωμα άνθη τους. Υπάρχουν τόσες πολλές αναφορές σε αρχαία κείμενα για τη χρήση του φυτού 2.500 χρόνια π.Χ. που το κατατάσσουν στα περισσότερο γνωστά και χρήσιμα στη βαφή και την τοιχογραφία.
Φρέζια
Αρωματικά, εντυπωσιακά και πολύχρωμα τα άνθη τους. Ακόμα κι αν έχουν ξεχαστεί στη γλάστρα οι βολβοί ξυπνούν μέσα στον χειμώνα και πλημμυρίζουν χρώματα και μεθυστικά αρώματα με την κυρτή μονόπλευρη ανθοταξία τους.
Αν τους φυτέψετε ισχύουν οι ίδιες συνθήκες που ευνοούν και τα άλλα βολβώδη. Χαρίστε ένα μπουκέτο φρέζιες σαν σύμβολο αγάπης άνευ όρων και σύμβολο αθωότητας. Ειδικά οι λευκές είναι ρομαντικές και πιο αρωματικές. Με αυτές τις επιλογές λοιπόν το σίγουρο είναι ότι ο χειμώνας θα είναι πιο όμορφος, πιο χρωματιστός, πιο ευωδιαστός και σίγουρα γεμάτος συμβολισμούς.
άρθρο Φωτεινή Χαλαστάνη