Ο τάφος Καστά στην Αρχαία Αμφίπολη είναι ο μεγαλύτερος τάφος (τύμβος) που έχει βρεθεί στην Ελλάδα. Ο τάφος Καστά στην Αρχαία Αμφίπολη στη βόρεια Ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος και πιο μνημειακός τάφος (τύμβος) που έχει βρεθεί στην Ελλάδα. Χρονολογείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. και αποτελεί μέρος ενός τεράστιου αρχαιολογικού συγκροτήματος που συναρπάζει ιστορικούς και αρχαιολόγους.
Δέκα χρόνια αργότερα,πολλά έχουν αλλάξει και διαφοροποιήσει τον τύμβο του Καστά και όσοι είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το εσωτερικό του μνημείου έχουν εντυπωσιαστεί.«Όλα αυτά τα χρόνια, οι δημοσιογράφοι πίεζαν για να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση του τάφου το συντομότερο δυνατό, ώστε να μπορεί να τον επισκεφθεί κανείς», λέει ο κ.Σπανέλλης:«Ο τάφος του 2014 δεν έχει καμία σχέση με τον τάφο του 2024.Υπάρχουν πάρα πολλές αλλαγές και είναι πολύ ορατές.Ομοίως, οιεργασίες που απαιτούνται για ένα μνημείο αυτής της κλίμακας είναι σημαντικέςκαιπρωτοφανείς. Για παράδειγμα, πιθανόν να βρισκόμασταν σήμερα σε μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση αν,με πρωτοβουλία του Υπουργού Πολιτισμού, δεν είχαν έρθει ιδιώτες εργάτες από το εξωτερικό για να κάνουν τις εργασίες αντιστήριξης.
Επιπλέον,πολλά στοιχεία του μνημείου αποκαταστάθηκαν και επανασυναρμολογήθηκαν επί τόπου, χωρίς να μετακινηθούν ή να μεταφερθούν. Το πιθανότερο είναι ότι ο επίλογος αυτής της ιστορίας δεν θα γραφτεί ποτέ, καθώς τα ευρήματα αυτού του ταφικού μνημείου θα αναλύονται για τις επόμενες δεκαετίες.Όμως το πρώτο μεγάλο κεφάλαιο θα κλείσει όταν το μνημείο ανοίξει για τους επισκέπτες το 2027 συμπλήρωσε.
‘Οι εργασίες στον ταφικό τύμβο Καστά έχουν μόλις αρχίσει και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι οι επισκέπτες θα μείνουν κυριολεκτικά άφωνοι όταν ο χώρος ανοίξει για τους επισκέπτες. Μέχρι σήμερα, κανένας άλλος αρχαίος χώρος δεν μας έχει κληροδοτήσει ένα μνημείο σε τόσο εξαιρετική κατάσταση και σχεδόν ανέγγιχτο από τη φθορά του χρόνου. Επιπλέον, η θεολογία που περιέχεται σε αυτό το μνημείο είναι μοναδική και πολλά βιβλία θα γραφτούν γι’ αυτό στο μέλλον».
Ο τάφος, ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 150 μέτρα (497 πόδια) και ύψος 10,5 μέτρα (35 πόδια), περιβάλλεται από εντυπωσιακούς πέτρινους τοίχους και είναι περίτεχνα διακοσμημένος με τεράστιες μαρμάρινες σφίγγες που φυλάνε την είσοδο. Το μέγεθος του τάφου και ο περίτεχνος σχεδιασμός του υποδηλώνουν ότι χτίστηκε για ένα σημαντικό πρόσωπο, πιθανότατα έναν υψηλόβαθμο αξιωματούχο της μακεδονικής βασιλικής οικογένειας ή ένα μέλος της αυλής.
Οι ανασκαφές στον τάφο Καστά, υπό την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη, έχουν οδηγήσει σε μια σειρά από αρχαιολογικές ανακαλύψεις, όπως μια όμορφα ζωγραφισμένη ζωφόρο, γλυπτά και επιγραφές που φαίνεται να υποδεικνύουν τους ενοίκους του τάφου.
Η πιο ενδιαφέρουσα από αυτές τις ανακαλύψεις είναι ότι ο τάφος μπορεί να προοριζόταν για ένα μέλος της βασιλικής οικογένειας των Μακεδόνων, πιθανώς συγγενή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η ακριβής ταυτότητα του προσώπου που θάφτηκε στον τάφο είναι ακόμη αμφισβητήσιμη, αλλά το μεγαλείο του χώρου και ο πλούτος των ευρημάτων υποδηλώνουν ότι επρόκειτο για μια πολύ σημαντική ταφή. Οι τάφοι της Καστά αποτελούν μαρτυρία της δύναμης, της τέχνης και της μνημειακής αρχιτεκτονικής της αρχαίας Μακεδονίας κατά την ελληνιστική περίοδο.
Επιμέλεια άρθρου: Χριστιάνα Θεοφάνους