Μια μετάβαση γνώριμη που όσο κι αν παρατείνεται έρχεται ομαλά και μας αλλάζει διάθεση, καθημερινότητα, εικόνες και παραστάσεις. Του Φθινοπώρου τα χρώματα αλλάζουν κάθε μέρα ενώ η φύση προετοιμάζεται για τη μεγάλη της ανάπαυλα, τον γλυκό της ύπνο με μια μελαγχολική υπόκρουση και μια νοσταλγία στο βλέμμα. Αποτυπώνεται με τέτοια ακρίβεια μέσα από τους
στίχους μεγάλων ποιητών και πάνω στον καμβά σπουδαίων ζωγράφων που τα φύλλα χορεύοντας συνθέτουν μελωδίες με μια δική τους μυθική ορχήστρα για όποιον μπορεί να τα δει και τα νιώσει.
Μέσα σε αυτή τη βουβή αποσύνθεση μπορείς να βρεις μια νέα άνοιξη. Μια ευκαιρία για νέα χαμόγελα της φύσης. Να βγεις για νέες φυτεύσεις, για εργασίες λίγο πριν τα κρύα του χειμώνα και για φροντίδες που είναι απαραίτητες για τις καλλιέργειες και τα φυτά μας. Κάποιες από τις εργασίες
που εύκολα μπορούμε να κάνουμε σε βεράντες και κήπους είναι οι εξής:
Φυτεύουμε βολβούς
Αγοράζουμε βολβούς που θα ανθίσουν μέσα στα κρύα του χειμώνα ή με τον ερχομό της άνοιξης επιλέγοντας τις θέσεις και τη διάταξη που θέλουμε να έχουν μέσα στα φυτοδοχεία ή στον κήπο μας.
Φροντίζουμε να βρούμε θέσεις ηλιαζόμενες, να μην είναι εκτεθειμένα στις βροχές και στον άνεμο και να έχουν καλή αποστράγγιση. Καλό είναι να ανακατευτεί καλά το χώμα πριν και να εμπλουτιστεί με τύρφη, με κόμποστ ή χωνεμένη κοπριά. Αυτή η διαδικασία πρέπει να ακολουθείται για οποιαδήποτε φύτευση ώστε να λαμβάνουν τα φυτά μας όλες τις απαραίτητες οργανικές ουσίες που χρειάζονται για να αναπτυχθούν. Το βάθος που θα τοποθετηθούν πρέπει να είναι το διπλάσιο η τριπλάσιο περίπου του μεγέθους της μεγαλύτερης διαμέτρου κάθε βολβού.
Επειδή οι βολβοί μοιάζουν με κρεμμυδάκια, προσέχουμε πως τα φυτεύουμε, τοποθετώντας το πάνω μέρος προς τα πάνω και το κάτω μέρος που δημιουργείται η ρίζα προς τα κάτω γιατί με την αντίθετη κατεύθυνση λουλουδάκια δε θα δούμε ποτέ. Τα είδη που επιλέγουμε να φυτέψουμε αυτή
την εποχή είναι:
Αγάπανθοι λευκοί και μωβ που όταν ανθίσουν στο τέλος της άνοιξης μας χαρίζουν επιμήκη μπουκέτα και δυνατά ανθικά στελέχη με πλούσιο φύλλωμα.
Αμαρυλλίδες με εντυπωσιακά μεγάλα άνθη σε διάφορες αποχρώσεις του λευκό-κόκκινου, ροζ η κίτρινου. Μπορούν να αναπτυχθούν ακόμα και σε ειδικά βάζα χωρίς χώμα με στενό λαιμό όπου ο βολβός δεν έρχεται σε επαφή με το νερό που βρίσκεται στο κάτω μέρος που αναπτύσσεται η ρίζα.
Ανεμώνες που εκτός από τα αγριολούλουδα που συναντάμε στους αγρούς μπορούμε να τα φυτέψουμε παντού. Όταν αγοράσουμε τις κονδυλόμορφες ρίζες τους τις αφήνουμε σε ένα δοχείο με νερό για 2-3 ώρες κι αφού διογκωθούν τις φυτεύουμε με το φαρδύ μέρος να ακουμπάει στο χώμα σε
βάθος διπλάσιο του όγκου τους. Τα ανεμoλούλουδα που θα μας χαρίσουν θα είναι μοναδικά και πανέμορφα.
Ίριδες σε πολλά χρώματα, δίχρωμες βιολετί ή κίτρινες με κομψή και λεπτή υφή είναι ριζώματα που φυτεύονται σε βάθος και απόσταση ανάλογα με την ποικιλία τους. Όχι μόνο στους κινέζικους κήπους αλλά και στους δικούς μας έχουν ξεχωριστή θέση.
Νάρκισσος ή ζαμπάκι ή μανουσάκι με μεθυστικό άρωμα κι ένα κεφαλάκι που γέρνει για να θυμίζει πάντα τον μύθο του όμορφου νέου και τη ματαιοδοξία του εφήμερου. Θα ανθίσει και θα χαρίσει όμορφα ευωδιαστά άνθη ανάλογα με την ποικιλία και το είδος που θα επιλέξουμε.
Τουλίπα της αγάπης και της ομορφιάς σε πολλά χρώματα και διαφορετικά ύψη χαρίζει ξεχωριστή γοητεία όπου κι αν τοποθετηθεί. Είναι ωραίες όταν φυτεύονται ομαδικά σε συνδυασμούς χρωμάτων τοποθετώντας τους βολβούς σε απόσταση 10cm περίπου.
Φρέζιες αρωματικές και σε πολλά χρώματα φορτωμένες με πολλά μικρά άνθη στο κάθε στέλεχος που γέρνει μονόπλευρα.
Υάκινθοι ή ζουμπούλια για να μεθάμε με το άρωμά τους και να κάνουμε συνδυασμούς χρωμάτων. Εκτός από το χώμα ανθίζει και μέσα στο ειδικό βάζο με το στενό στόμιο που αναφέραμε πιο πάνω.
Φροντίζουμε τα φυτά που ανθίζουν το φθινόπωρο Άλυσσος με μελένια μυρωδιά και επεκτατική χαμηλή βλάστηση ιδανική για μπορντούρες σε λευκό και μωβ χρώμα εξαιρετικό να πλαισιώνει άλλα χαμηλά φυτά ή βραχόκηπους.
Άστερ που με αστεράκι μοιάζει αλλά και σαν μικρή μαργαρίτα σε πολλά χαρούμενα χρώματα γεμίζει παρτέρια, ζαρντινιέρες κι ομορφαίνει τα τοπία του φθινοπώρου.
Κυκλάμινα που εκτός από αυτά που ξεπροβάλουν στο δάσος είναι εντυπωσιακοί οι χρωματισμοί και οι συνδυασμοί τους αυτή την εποχή από αυτά που φυτεύουμε δίνοντάς μας παρατεταμένη ανθοφορία κι εντυπωσιακές συνθέσεις.
Πανσέδες εκπληκτικοί και πολύχρωμοι μια ξεχωριστή νότα με ανθεκτικότητα και αντοχή για όλο τον χειμώνα.
Χρυσάνθεμα και ποιο να διαλέξεις ανάμεσα σε τόσα χρώματα και μεγέθη.
Σίγουρα το πιο δημοφιλές ανθοφόρο καλλωπιστικό φυτό του φθινοπώρου
που όλοι μας γνωρίζουμε.
Ακόμα ανθίζουν όμως τα γιασεμιά, το φούλι, τα γεράνια οι γαρυφαλλιές, ο ιβίσκος και κάποια καλοκαιρινά που με φροντίδα μας δίνουν τα τελευταία άνθη τους.
Προκειμένου να έχουν μια παρατεταμένη ανθοφορία όσο τους επιτρέψει ο καιρός βοηθήστε τα με ένα καλό καθάρισμα των ξερών κλαδιών και των μαραμένων ανθέων ενώ παράλληλα με ένα υδατοδιαλυτό λίπασμα για ανθοφόρα μία φορά κάθε 20 μέρες τώρα που δροσίζει ο καιρός θα τα
ωφελήσει.
Φυτεύουμε λαχανικά του χειμώνα
Το δικό σας λαχανόκηπο μπορείτε να τον φτιάξετε είτε στο μπαλκόνι μέσα σε ζαρντινιέρες ή ξύλινα παρτέρια είτε στον κήπο.
Προμηθευόμαστε μικρά σπορόφυτα από λαχανικά που αγαπάμε όπως λάχανο, μαρούλι, μπρόκολο, μουσταρδόφυλλο, κέιλ και τα φυτεύουμε σε αποστάσεις 25-35cm μεταξύ τους και απόσταση σε γραμμές 40-50cm προετοιμάζοντας το έδαφος με ένα όργωμα και εμπλουτισμό με χωνεμένη
κοπριά και κόμποστ. Μέσα στους επόμενους μήνες παρακολουθούμε την ανάπτυξή τους κι επεμβαίνουμε με ένα βιολογικό λίπασμα σε τακτικά διαστήματα για σωστή θρέψη αλλά παρατηρούμε και τους επισκέπτες όπως τα σαλιγκάρια ή την πιερίδα του λαχάνου και τα απομακρύνουμε για να μην καταστρέφουν την παραγωγή μας. Ύστερα από 3 περίπου μήνες θα αρχίσουμε
να συγκομίζουμε τα λαχανικά μας. Σε ένα άλλο σημείο μπορούμε να φυτέψουμε κρεμμυδάκια και σκόρδα πολύ εύκολα αγοράζοντας και φυτεύοντας κοκκάρι σε μικρές αποστάσεις και βάθος 5cm και σκελίδες σκόρδου σε μικρό βάθος περίπου 3cm. Μπορούμε να τα συλλέξουμε είτε φρέσκα για το φύλλωμά τους είτε ξερά.
Εύκολα μπορούμε επίσης να καλλιεργήσουμε ρόκα και να σπείρουμε στη γλάστρα ή στον κήπο σπόρους από όποια ποικιλία μας αρέσει σε βάθος 2cm ή να βάλουμε κατευθείαν έτοιμα φυτά και να μεγαλώσουν γρηγορότερα.
Κόβουμε όσα φύλλα θέλουμε να καταναλώσουμε μετά από 2 μήνες που είναι έτοιμο το φυτό ενώ συνεχίζει να παράγει νέα φύλλα.
Δεν ξεχνάμε το πότισμα να είναι τακτικό και να το ρυθμίζουμε φυσικά ανάλογα με τις βροχές. Μια ακόμα εργασία για όλα τα λαχανικά που έχουμε φυτέψει είναι να κάνουμε συχνό ξεβοτάνισμα ειδικά στον κήπο, καθαρίζοντας την κύπερη ή την οξαλίδα που φυτρώνει δίπλα στα φυτά μας και λειτουργεί ανταγωνιστικά.
Μεταφυτεύουμε Τώρα είναι μια σωστή εποχή να μεταφυτεύσουμε φυτά είτε σε μεγαλύτερη
γλάστρα είτε στο έδαφος. Προσέχουμε να μην σπάσει η μπάλα του χώματος που κρατά το ριζικό σύστημα. Όταν το βγάζουμε από την αρχική του θέση μπορούμε να το βάλουμε σε μια γλάστρα το πολύ δύο νούμερα μεγαλύτερη φροντίζοντας να έχει τρύπες για αποστράγγιση ενώ τοποθετούμε χαλίκι ή ελαφρόπετρα πριν βάλουμε το χώμα που έχουμε ανακατέψει με κόμποστ.
Στον κήπο ανοίγουμε τον λάκκο, κατά 50% μεγαλύτερο του μεγέθους της μπάλας του φυτού, προσθέτοντας κάτω το επιφανειακό χώμα που βγάλαμε κατά το σκάψιμο ενώ ανακατεύουμε με φρέσκο εμπλουτισμένο χώμα και πάνω βάζουμε το χώμα που βγήκε από το βάθος του λάκκου. Φροντίζουμε να μην αλλάξουμε το ύψος του λαιμό του φυτού και δημιουργούμε μια λεκάνη
ποτίσματος γύρω του. Ποτίζουμε και λιπαίνουμε για να έχει σωστή ανάπτυξη και δεν πατάμε από πάνω για να συμπιεστεί το χώμα για να μην κάνουμε ζημιά στο ριζικό σύστημα.
Με όλες αυτές τις εργασίες το φθινόπωρο θα έχει πολλές νέες εκπλήξεις, αφορμές και προκλήσεις για να σας κρατάει έξω από το σπίτι και να σας δίνει κίνητρα για δημιουργικές ασχολίες όλο τον χειμώνα. Καλό και δημιουργικό Φθινόπωρο.
άρθρο Φωτεινής Χαλαστάνη
Τεχνικός Φυτοτεχνικών Επιχειρήσεων Αρχιτεκτονικής Τοπίου.