Νέα δεδομένα διαμορφώνονται στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, με την Ευρώπη να αναζητά ρόλο στη νέα τάξη πραγμάτων από τη διακυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ. Συγκεκριμένα ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε στη διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου
«Ο μεγαλύτερος κίνδυνος που βλέπω στην Ευρώπη δεν είναι η Ρωσία ή η Κίνα ή κάποιος άλλος εξωτερικός παράγοντας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος βρίσκεται εντός της». Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Τζέι Ντι Βανς πήγε στο Μόναχο σε «αποστολή ειδικών σκοπών», όπως ακούστηκε στους διαδρόμους του Bayerischer Hof, του ιστορικού ξενοδοχείου, όπου διεξάγεται η Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, μετέδωσε η Deutsche Welle.
Προηγουμένως ο Τζέι Ντι Βανς είχε ευχαριστήσει τον Κρίστοφ Χόισγκεν, επικεφαλής της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου για την πρόσκληση, εξέφρασε τη θλίψη του για την ισλαμιστική επίθεση με 36 τραυματίες στο Μόναχο και αναφέρθηκε στην αγάπη του ίδιου και της συζύγου του για αυτή την πόλη, την οποία για πρώτη φορά είχε επισκεφθεί ιδιωτικά.
Αμέσως μετά, πέρασε χωρίς άλλες εισαγωγές και περιστροφές, στοπολιτικό «μανιφέστο» του νέου δόγματος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την Ευρώπη, σε σχεδόν πολεμικούς τόνους, επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις για «επίθεση» στην Ευρώπη και για μια ομιλία που θα προκαλούσε τουλάχιστον σοκ στην καρδιά της Ευρώπης και μάλιστα εντός έδρας. Στη Γερμανία, λίγες μόλις ημέρες πριν από τις κρίσιμες πρόωρες εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου.
Μετωπική επίθεση Βανς στην Ευρώπη
Ο Τζέι Ντι Βανς αποκάλεσε την ευρωπαϊκή δημοκρατία ελλειμματική, διότι κατά τη γνώμη του καταπατά τις θεμελιώδεις αρχές που η ίδια πρεσβεύει: την ελευθερία της γνώμης, του Τύπου, τον σεβασμό των πολιτικών αντιπάλων, των άλλων φωνών, εκείνων, που όπως είπε, επιλέγει να στηρίξει με την ψήφο του ο λαός.
Ο λόγος βέβαια για τις «εναλλακτικές» πολιτικές δυνάμεις που αναδύονται στην Ευρώπη, μια έμμεση αλλά σαφής αναφορά στην ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία, πολιτικοί της οποίας δεν έχουν προσκληθεί στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.
Οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν την ομιλία Βανς παγωμένοι, βλέποντας να εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους η σύγκρουση δύο κόσμων: από τη μια πλευρά του νέου κόσμου, όπως τον αντιλαμβάνεται ο Ντόναλντ Τραμπ, με βασικό κανόνα την επιβολή ισχύος, παραβλέποντας κανόνες, γραπτούς και άγραφους του διεθνούς δικαίου. Από την άλλη, του κόσμου της Ευρώπης, με τις αξίες που πρεσβεύει μεταπολεμικά και μετά τον Ψυχρό πόλεμο, τις ιδέες πάνως στις οποίες βασίστηκε η ευρωπαϊκή ενοποίηση, η οποία δέχεται διαδοχικά σοκ με πολλαπλές κρίσεις εδώ και πολλά χρόνια.
Ο επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών Φρίντριχ Μερτς σε συνέντευξή του στην DW κάνει λόγο για μια «ιστορική ημερομηνία» αναφερόμενος στην 14η Φεβρουαρίου του 2025, ημέρα κατά την οποία για τον ίδιο τέθηκαν εν αμφιβόλω «οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας». Έκανε λόγο για ευθεία αμφισβήτηση της «δημοκρατίας από τους Αμερικανούς» αλλά και για «ανάμειξη στον γερμανικό προεκλογικό αγώνα». Ο ίδιος δεν δήλωσε πάντως «έκπληκτος», λέγοντας ότι είχε «προαναγγελθεί». Όπως είπε επίσης, στέλνοντας μήνυμα προς τον Λευκό Οίκο, «δεν είναι καθήκον της αμερικανικής κυβέρνησης να εξηγήσει στη Γερμανία πώς θα προστατεύσει η ίδια τους δημοκρατικούς θεσμούς της».
Η επίθεση Βανς στην Ευρώπη είχε πάντως πράγματι προαναγγελθεί με μια πολύκροτη συνέντευξή του στην Wall Street Journal, στο προοίμιο της Διάσκεψης, όπου και εκείείχε εκφράσει την στήριξή του στην AfD, με την Γερμανίδα υπ. Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ να την χαρακτηρίζει παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της Γερμανίας.
«Οι μόνοι που αποφασίζουν για τις γερμανικές βουλευτικές εκλογές, όπως συμβαίνει σε κάθε δημοκρατία, είναι και θα συνεχίσουν να είναι οι Γερμανοί ψηφοφόροι» ανέφερε σε δήλωσή της.
Από την πλευρά του ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, ο οποίος μίλησε επίσης κατά την έναρξη της Διάσκεψης Ασφαλείας και συνάντησε τον Τζέι Ντι Βανς, δήλωσε ότι η διακυβέρνηση Τραμπ θέτει υπό αμφισβήτηση «παγιωμένους κανόνες».
Ο Γερμανός υπ. Άμυνας Μπόρις Πιστόριους, σε μια πρώτη αντίδραση από το Μόναχο, εξαπέλυσε πυρά κατά του Τζέι Ντι Βανς, σημειώνοντας: «Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ αμφισβήτησε την δημοκρατία στο σύνολο της Ευρώπης. Μιλά για κατάργηση της δημοκρατίας. Αν τον κατάλαβα σωστά, συγκρίνει τις συνθήκες που επικρατούν σε ορισμένα σημεία της Ευρώπης, με εκείνες που επικρατούν σε αυταρχικά καθεστώτα. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό» ανέφερε σε έντονους τόνους, αποκαλώντας «διαστρεβλωμένη» την εικόνα του Τζέι Ντι Βανς για τη δημοκρατία.
Συνάντηση κορυφής τη Δευτέρα στο Παρίσι με θέμα την Ουκρανία συγκαλεί ο Μακρόν
Στο μεταξύ, σε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής καλεί τους Ευρωπαίους ηγέτες ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τη Δευτέρα 17/2, ενώ αναμένεται και έκτακτη συνάντηση των Υπ. Εξωτερικών της ΕΕ την Κυριακή.
Συγκεκριμένα, την πρωτοβουλία αυτή του Γάλλου προέδρου γνωστοποίησε σήμερα ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι, καθώς οι διπλωματικές κινήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης Τραμπ για την Ουκρανία ανησυχούν την Ευρώπη.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ “θα παραστεί σε μια συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών τη Δευτέρα μετά από πρόσκληση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν. Πρέπει να δείξουμε τη δύναμη και την ενότητά μας”, δήλωσε ο Πολωνός ΥΠΕΞ με ανάρτηση στο X.
Αντιδράσεις στο Μόναχο
Με σφοδρή κριτική στον Αμερικανό αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς ξεκίνησε η δεύτερη μέρα της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια, από τον καγκελάριο της Γερμανίας. Ο Όλαφ Σολτς απάντησε στον Τζέι Ντι Βανς ότι η Γερμανία δεν θα αποδεχθεί τους ανθρώπους που «παρεμβαίνουν στη δημοκρατία μας».
Η χθεσινή δήλωση του Βανς «Ποτέ ξανά ναζισμός» είναι ασυμβίβαστη με την υποστήριξη του AfD: «Γι’ αυτό δεν θα δεχθούμε να επέμβουν ξένοι στη δημοκρατία μας, στις εκλογές μας, στο δημοκρατικό σχηματισμό γνώμης υπέρ αυτού του κόμματος».
Συγκεκριμένα, ο Σολτς απάντησε ότι το «ποτέ ξανά» δεν συνδυάζεται και δεν συνάδει με την υποστήριξη του Τραμπ σε ένα ακροδεξιό κόμμα, το AfD, κάτι που έκανε ο Τραμπ και ανοικτά χθες στην ομιλία του είπε ότι δεν δέχεται με τίποτα τέτοιου είδους παρεμβάσεις.
«Είναι ανεπίτρεπτες τέτοιου είδους παρεμβάσεις στις εσωτερικές υποθέσεις της Γερμανίας», πρόσθεσε.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα «Χ», ο κ. Σολτς έγραψε ότι απορρίπτει ρητά όσα είπε ο κ. Βανς, τονίζοντας ότι, «λόγω της εμπειρίας τους με τον εθνικοσοσιαλισμό, τα δημοκρατικά κόμματα στην Γερμανία έχουν μια συναίνεση και αυτή είναι το τείχος πυρός έναντι των ακροδεξιών κομμάτων».
Σε συνέντευξή του ακόμη στην Γερμανική Ραδιοφωνία, ο καγκελάριος χαρακτήρισε «ακατανόητη» την εμφάνιση του Aμερικανού αντιπροέδρου: «Δεν μπορώ να καταλάβω. Όσα ειπώθηκαν είναι εκνευριστικά και δεν μπορούν απλώς να σχολιαστούν απορριπτικά και να υποβαθμιστούν».
Και ο Φρίντριχ Μερτς αντέδρασε κατηγορηματικά: «Δεν είναι δουλειά της αμερικανικής κυβέρνησης να μας πει τί θα γίνει με τη δημοκρατία στη χώρας μας» και μίλησε για «σχεδόν παρεμβατική» ομιλία και για έναν «ενοχλητικό τρόπο να αντιμετωπίσει κανείς τους Ευρωπαίους, ειδικά εμάς τους Γερμανούς». Σε συνέντευξή του στους τηλεοπτικούς σταθμούς RTL/n-tv, ο κ. Μερτς δήλωσε ακόμη: «Έχουμε διαφορετική άποψη και το κατέστησα σαφές στον κ. Βανς κατά την διάρκεια της συνομιλίας που είχαμε».
Ο Σολτς υποσχέθηκε αμέριστη υποστήριξη της Ουκρανίας και ένα ενδιαφέρον σημείο είχε η αναφορά του στο ότι μετά τις εκλογές η Γερμανία θα μεταρρυθμίσει το φρένο χρέους για να μπορεί να αυξήσει τις αμυντικές της δαπάνες.
«Καμία συμφωνία για την Ουκρανία χωρίς το Κίεβο»
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ξεκαθάρισε από την πρώτη στιγμή ότι δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο σχέδιο κατάπαυσης του πυρός, ενώ προειδοποίησε τους ηγέτες του ΝΑΤΟ για τις βλέψεις του Ρώσου Προέδρου.
«Νομίζω ότι αυτό είναι το σχέδιο του και πιστεύω ότι σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχω, προετοιμάζει πόλεμο εναντίον χωρών του ΝΑΤΟ τον επόμενο χρόνο. Νομίζω, αλλά δεν το γνωρίζω», τόνισε ο Ουκρανός Πρόεδρος.
Τα βλέμματα παραμένουν στραμμένα στον Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος από την πρώτη στιγμή έδωσε το στίγμα της εξωτερικής διακυβέρνησης των ΗΠΑ. Στην ομιλία του εμφανίστηκε επικριτικός απέναντι στην ΕΕ, ακόμη και κατηγορώντας την ότι καταπνίγει την ελευθερία του λόγου, τονίζοντας ότι αυτός είναι μεγαλύτερος κίνδυνος από τη Ρωσία.
Η αύξηση αμυντικών δαπανών, η περαιτέρω στρατιωτική ενίσχυση της Ουκρανίας είναι οι βασικές κινήσεις που πρέπει να κάνει η Ευρώπη, σύμφωνα με τον Μαρκ Ρούτε.
Από την άλλη πλευρά, η Ούρσουλα Φορ Ντερ Λάιεν ανέφερε: Μια αποτυχία στην Ουκρανία, θα αποδυναμώσει την Ευρώπη, αλλά θα αποδυναμώσει και τις ΗΠΑ».
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας τονίζει πως ήταν λάθος να βγει από την εξίσωση η πιθανότητα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
«Ήταν απερίσκεπτο και πιστεύω ότι ήταν λάθος. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι, ο Πούτιν δεν έχει κάνει ούτε χιλιοστό πίσω στις απαιτήσεις του», σημείωσε.
«Καμία διαπραγμάτευση χωρίς την Ουκρανία», τονίζει στους Financial Times ο Εμανουέλ Μακρόν.
«Το βασικό ερώτημα σε αυτή τη φάση είναι αν ο πρόεδρος Πούτιν είναι ειλικρινά διατεθειμένος να συμφωνήσει σε μια αξιόπιστη και βιώσιμη κατάπαυση σε αυτή τη βάση. Στη συνέχεια επαφίεται στους Ουκρανούς να διαπραγματευτούν με τη Ρωσία. Πρέπει να είμαστε σε επαγρύπνηση», υπογράμμισε ο Γάλλος πρόεδρος.
Το… μετέωρο βήμα της Ευρώπης
Ο πόλεμος είναι σε εξέλιξη, η Ρωσία τον κερδίζει και ο Λευκός Οίκος πλέον λέει ανοιχτά αυτό που σκέφτεται: ότι είναι δύσκολο η Ουκρανία να πάρει πίσω τα εδάφη της και δύσκολο να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, επισήμανε η επικεφαλής του τμήματος των διεθών ειδήσεων του ΕΡΤNews Άννα Παπασωτηρίου, μιλώντας στο αναλυτικό δελτίο ειδήσεων με τον Γιάννη Μούτσιο.
Ενώ πρόσθεσε:
«Και αυτό μέχρι χθες ήταν κοινό μυστικό μεταξύ των νατοϊκών συμμάχων γιατί προφανώς δεν ήθελαν να φανεί ότι κάνουν παραχωρήσεις στη Ρωσία πριν ξεκινήσουν οι όποιες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Αλλά ο Τραμπ δεν σπάει μόνο ένα ταμπού, μιλώντας δημόσια γι’ αυτό.
Δείχνει πρόθυμος να γυρίσει τον χρόνο πίσω για να πετύχει την ειρήνη στην Ουκρανία. Ήδη έχει καταστήσει ως βασικό συνομιλητή του τον Πούτιν, βγάζοντάς τον από την πολιτική απομόνωση και σκέφτεται να φτάσει ακόμα και σε αναδιάταξη της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, μειώνοντας δραστικά τον αριθμό των αμερικανικών δυνάμεων».
Σημείωσε, ακόμη:
«Είναι προφανές ότι ο Τραμπ σχεδιάζει να στείλει τον λογαριασμό στην Ευρώπη για την ειρήνη στο δικό της έδαφος και ήδη οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποδεχθεί την αύξηση των αμυντικών δαπανών που τους αναλογούν σε νατοϊκό επίπεδο. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι ο Τραμπ δεν την αναγνωρίζει ως συνομιλητή – τουλάχιστον με τη μέχρι τώρα στάση του.
Ερημην της σχεδιάζει με τη Μόσχα πώς θα αποκαστασταθεί η ασφάλεια της. Χρειάζεται λοιπόν η ίδια να πάψει να παρακολουθεί ως παρατηρητής. Η Γαλλία ήδη βλέπει την ευκαιρία να προωθηθεί η πολυσυζητημένη ευρωπαϊκή στρατηγική αυτονομία, αλλά αυτό είναι ένα μακρόπνοο όραμα που προϋποθέτει διευρυμένη συναίνεση και ενισχυμένη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα».
Politico: Η διαπραγματευτική ομάδα Τραμπ ξεκινά ειρηνευτικές συνομιλίες Ρωσίας-Ουκρανίας στη Σ. Αραβία τις επόμενες ημέρες
Ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ θα ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες με Ρώσους και Ουκρανούς διαπραγματευτές στη Σαουδική Αραβία τις επόμενες ημέρες, ανέφερε το Politico, επικαλούμενο πηγές που γνωρίζουν το σχέδιο.
Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Μάικ Γουόλτς, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ θα ταξιδέψουν στη Σαουδική Αραβία, αναφέρει το δημοσίευμα. Ο ειδικός απεσταλμένος για τις συνομιλίες Ουκρανίας-Ρωσίας, Κιθ Κέλογκ, δεν θα είναι παρών, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Πηγή: ΕΡΤNews, ΑΠΕ – ΜΠΕ, Reuters, fox news, zougla