Οι «Τιτανικοί» του Σαρωνικού – Στο βυθό του βρίσκονται 54 βυθισμένα πλοία

Βυθισμένα στον Σαρωνικό πλοία, υποβρύχια, αεροπλάνα και αυτοκίνητα, έχουν χαθεί  στον βυθό του και έχουν αποτελέσει κατά καιρούς, αντικείμενο έρευνας των δυτών.

Επιστήμονες, αλλά και αξιωματούχοι του Υπουργείου Ναυτιλίας, εκτιμούν ότι οι ελληνικές θάλασσες έχουν διάσπαρτα περισσότερα από 400 ναυάγια. Από αυτά, τα 54 βυθισμένα πλοία βρίσκονται στον Κόλπο του Σαρωνικού. Η μη ανέλκυση των πλοίων αυτών, έχει ως αποτέλεσμα τη μετατροπή του ελληνικού βυθού σε ένα απέραντο νεκροταφείο ναυαγίων, με το ελληνικό θαλάσσιο οικοσύστημα να βρίσκεται διαταραγμένο και απειλούμενο με μια ανυπολόγιστου μεγέθους περιβαλλοντική ζημιά.

Στα κουφάρια των βυθισμένων πλοίων, βρίσκονται ακόμα και σήμερα, παγιδευμένοι χιλιάδες τόνοι καυσίμων. Η μεγαλύτερη απειλή ωστόσο, προκύπτει από τις δηλητηριώδεις χημικές ενώσεις που, είτε υπάρχουν και απελευθερώνονται, είτε δημιουργούνται και εκλύονται, από τα ναυάγια.

Πρόκειται για τα τοξικά βαρέα μέταλλα, τα οποία απελευθερώνονται σιγά-σιγά, καθώς τα ναυάγια αποσυντίθενται. Αυτές οι ουσίες, όπως το κάδμιο, ο μόλυβδος και ο υδράργυρος, έχουν τη δυνατότητα να εισέλθουν στη θαλάσσια τροφική αλυσίδα και κατά συνέπεια, ακόμα και στον ανθρώπινο οργανισμό, μέσω της κατανάλωσης αλιευμάτων.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, στη θαλάσσια περιοχή του Φαλήρου, έχει βρεθεί ένα γερμανικό αεροσκάφος τύπου JU52, ενώ σε μικρή απόσταση από αυτό, εντοπίστηκαν και συντρίμμια από ένα δεύτερο – ίδιου τύπου – αεροσκάφος.

Στη συνέχεια, παραθέτουμε μερικά από τα πιο γνωστά ναυάγια που βρίσκονται σήμερα στο βυθό του Σαρωνικού.

Η μεγάλη τραγωδία του Πολεμικού Ναυτικού, το «Αλέξανδρος Ζ»:

Στις 10 Μαρτίου 1923, το ναυαγοσωστικό «Αλέξανδρος Ζ» του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, μετέφερε αδειούχους αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ναύτες στο Κερατσίνι.

Λόγω υψηλού κυματισμού κοντά στην Ψυτάλλεια και της απότομης μετακίνησης των επιβαινόντων του καταστρώματος, από τη μία πλευρά στην άλλη, το πλοίο έχασε την ευστάθειά του και ανατράπηκε, παρασύροντας στο βυθό 300 επιβαίνοντες.Το μνημείο που ανεγέρθηκε εις μνήμην τους στην Ψυτάλλεια, υπάρχει ακόμη.

Το «ΠΑΤΡΙΣ»:

Ένα ακόμα άγνωστο ναυάγιο ταυτοποιήθηκε κοντά στη νήσο «Πάτροκλος» του Σαρωνικού Κόλπου. Πρόκειται για το επιβατηγό ατμόπλοιο «ΠΑΤΡΙΣ», το οποίο βυθίστηκε το 1927, ακαριαία, στοιχίζοντας τη ζωή σε 10 άτομα. Βρίσκεται στο βυθό σε όρθια θέση, ακόμη από τότε. Το μεγάλο ρήγμα στο μεσοκάραβο, στη δεξιά μεριά του, είναι ακόμα ορατό και είναι το μοναδικό ρήγμα που φέρει το ναυάγιο, αφού παρά τα 90 χρόνια που βρίσκεται στο βυθό, δεν φανερώνει άλλα σημάδια φθοράς ή, κατάρρευσης.

Η «Ύδρα» στις Λαγούσες:

Το αντιτορπιλικό «Ύδρα», είχε λάβει μέρος στην πρώτη ναυμαχία του ελληνοϊταλικού πολέμου, στον πορθμό του Οτράντο, το 1940. Στη γερμανική κατοχή δέχτηκε επίθεση από γερμανικό βομβαρδιστικό στις 22 Απριλίου 1941 και σήμερα βρίσκεται βυθισμένο κοντά στις Λαγούσες (σύμπλεγμα βραχονησίδων του Σαρωνικού κόλπου).

Το «Retriever»:

Το ναυάγιο «Retriever» (νηολογίου Λονδίνου), βομβαρδίστηκε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από γερμανικό αεροπλάνο, την 1η Απριλίου 1941 και βρίσκεται κοντά στο νησάκι Φλέβες.

Το υποβρύχιο που… αιμορραγεί:

Ανοιχτά της Αίγινας, 78 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, οι μικροοργανισμοί έχουν σχηματίσει ένα παχύ σκουρόχρωμο στρώμα πάνω στο σκαρί ενός γερμανικού υποβρυχίου. Είναι το U133, το οποίο προσέκρουσε σε ελληνική νάρκη, στις 14 Μαρτίου 1942. Το U133 είχε ξεκινήσει για απόρρητη αποστολή από το ναύσταθμο της Σαλαμίνας και μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, βυθίστηκε αύτανδρο, με πλήρωμα 45 ατόμων, στη θαλάσσια περιοχή έξω από το Ακρωτήριο Τούρλος της Αίγινας. Ακόμα και σήμερα (μετά από 75 χρόνια), το υποβρύχιο, το οποίο είναι κομμένο στα δύο, «αιμορραγεί», στέλνοντας στην επιφάνεια κηλίδες πετρελαιοειδών.

Το πιο πολύνεκρο ναυάγιο στην ιστορία της ανθρωπότητας έως το 1987, με 4.073 νεκρούς, το «Όρια» :

Η ασύλληπτου μεγέθους ναυτική τραγωδία, σημειώθηκε τη μαύρη νύχτα της 12ης Φεβρουαρίου 1944, όταν το γερμανικό φορτηγό «Όρια» βούλιαξε στον Σαρωνικό, κοντά στο νησάκι Πάτροκλος ή Γαϊδουρονήσι.Το πλοίο-νεκροφόρα είχε αποπλεύσει την προηγουμένη μέρα από Ρόδο για Πειραιά, μεταφέροντας: 4.046 Ιταλούς στρατιώτες αιχμάλωτους των Γερμανών, 50 Γερμανούς στρατιώτες ως φρουρά και 5 Έλληνες ως μέλη του πληρώματος. Σώθηκαν μόλις 12 Ιταλοί, 6 Γερμανοί και ένας Έλληνας. Δηλαδή, οι Ιταλοί είχαν 4.025 νεκρούς, οι Γερμανοί 44, ενώ χάθηκαν μαζί τους και 4 Έλληνες, μέλη του πληρώματος. Γενικό σύνολο θυμάτων 4.073!

Η ανυπακοή του Γερμανού πιλότου, το «Clan Frazer»:

Σε ένα από τα δέντρα απέναντι από το λιμάνι του Πειραιά, βρίσκεται σφηνωμένο ένα κομμάτι λαμαρίνας του πλοίου «Clan Frazer»! Η ιστορία έχει ως εξής : Στις 6 Απριλίου 1941, η Γερμανία κηρύσσει τον πόλεμο σε Ελλάδα και Γιουγκοσλαβία. Ένα σμήνος από 11 βομβαρδιστικά HENKEL HE-111, αναλαμβάνει να ρίξει νάρκες από αέρος έξω από το λιμάνι του Πειραιά. Ένας Γερμανός πιλότος, ο Χανς Γιόακιμ Χέρμαν, θα παρακούσει τις εντολές και θα φορτώσει μία βόμβα SC250. Από την επίθεση ανατινάζεται το «Clan Frazer», ένα αγγλικό βαπόρι γεμάτο εκρηκτικά. Οι έρευνες στο ναυάγιο έδειξαν ότι χτυπήθηκε από 3 βόμβες, μία στην πλώρη, μία στο μέσον και μία στην πρύμνη.  Σκοτώθηκαν 7 άτομα από το πλήρωμα και το πλοίο καιγόταν για 5 ώρες, πριν από την τελική και καταστροφική έκρηξη.

Το ναυάγιο του «Μέρλιν»:

Το οχηματαγωγό «Υποπλοίαρχος Μέρλιν», βυθίστηκε μέσα σε λίγα λεπτά, στις 15 Νοεμβρίου 1972, τρία (3) μίλια νότια από το λιμάνι του Πειραιά,  μετά από σύγκρουση με το τάνκερ «World Hero», παρασύροντας μαζί του στο βυθό 44 αξιωματικούς και ναύτες.

Το «Κυρά Ελένη», στη νήσο Πάτροκλος (Ο παράδεισος του αυτοδύτη):

Το φορτηγό «Κυρά-Ελένη» απέπλευσε στις 5 Ιανουαρίου 1978 από το Λαύριο για τη Bουλγαρία – άφορτο και με έρμα – μαζί με το 18μελές πλήρωμά του και τις συζύγους του πλοιάρχου και του υποπλοιάρχου. Από τα μεσάνυχτα ο καιρός άρχισε να επιδεινώνεται και ο πλοίαρχος αποφάσισε να καταφύγει στην υπήνεμη πλευρά της νήσου «Πάτροκλος», αναμένοντας βελτίωση του καιρού. Ωστόσο, ένα στροβιλίζον ρεύμα ανέμου, δεν επέτρεπε στο σκάφος να υπακούει στο πηδάλιό του. Η συνέπεια αυτού ήταν, να προσκρούσει βίαια στα βράχια με την αριστερή πλευρά. Όλοι οι επιβαίνοντες εγκατέλειψαν το σκάφος και βγήκαν με ανεμόσκαλα στην ξηρά, ενώ το «Κυρά-Ελένη» βυθίστηκε. Σήμερα, αποτελεί ιδανικό προορισμό για τους αυτοδύτες, γιατί είναι εύκολα προσβάσιμο. Η πλώρη του βρίσκεται σε βάθος 17μ. και η πρύμνη σε βάθος 30μ.

 

Το φορτηγό « Eλενίτσα Κ.»

: Το «Ελενίτσα Κ.» πρώην «Cornel», φορτηγό πλοίο, είναι βυθισμένο σε όρθια θέση από το 1983. Βρίσκετε 2 ναυτικά μίλια ανοιχτά από τη νήσο Φλέβες.  Τα 6 μέλη του πληρώματος διασώθηκαν από δύο ψαρόβαρκες που έσπευσαν στο σημείο του ναυαγίου.

Στις Φλέβες του «Παναγή»:

Τις δόξες που «ζει» τα τελευταία 33 χρόνια το φορτηγό πλοίο «Παναγής» – δηλαδή ό,τι έχει απομείνει από αυτό – δεν τις γνώρισε ποτέ όσο έπλεε στα ελληνικά ύδατα, ούτε και θα τις είχε, αν δεν ναυαγούσε στο νησάκι Φλέβες.Το νησάκι – απέναντι από τη Βουλιαγμένη – το οποίο υπήρξε ναυτικό οχυρό και στη συνέχεια ήταν χώρος στον οποίο ασκούνταν οι βατραχάνθρωποι του Πολεμικού Ναυτικού – «φιλοξενεί» ένα από τα πιο «διάσημα» ναυάγια του Σαρωνικού. Το ναυάγιο του φορτηγού πλοίου «Παναγής», που βρίσκεται σε βάθος 14 μέτρων. Το φορτηγό είχε μήκος 55 μέτρα, κάτι που δεν φαίνεται σήμερα, καθώς το σκαρί του είναι κομμένο στα δύο. Το ταξίδι που ξεκίνησε το «Παναγής» τον Ιούνιο του 1984, έμελε να είναι το τελευταίο του. Ο κακός καιρός, με τους ισχυρούς ανέμους που έπνεαν ανοιχτά των Φλεβών, σε συνδυασμό με μία βλάβη στο πηδάλιο, παρέσυραν το πλοίο στη δυτική πλευρά του νησιού και προκάλεσαν το ναυάγιο. Ευτυχώς το πλήρωμα του φορτηγού πλοίου – που μετέφερε ελαφρόπετρα – κατάφερε να διασωθεί και δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες.

Έκτοτε το πλοίο βρίσκεται αναποδογυρισμένο σε βάθος 14 μέτρων, σχετικά κοντά στην ακτή και είναι κομμένο σε δύο κυρίως κομμάτια. Δύτες που επισκέπτονται πολύ συχνά το ναυάγιο – καθώς είναι μία από τις πιο κοντινές αλλά και ενδιαφέρουσες καταδύσεις – αναφέρουν πως το ναυάγιο παρουσιάζει ενδιαφέροντα σημεία – όπως π.χ. η προπέλα, αλλά και διάφορα άλλα σημεία περιμετρικά του ναυαγίου – που επιτρέπουν την παρατήρηση στο εσωτερικό του, αφού οι σπασμένες λαμαρίνες έχουν δημιουργήσει διάφορες εισόδους. Πάντως τη δυνατότητα να απολαύσουν τη θέα του ναυαγίου, έχουν και οι λουόμενοι, οι οποίοι μπορεί να βρεθούν στο σημεία με κάποιο σκάφος ή φουσκωτό, καθώς το βάθος των 16 μέτρων – σε συνδυασμό με το φως του ήλιου – τους επιτρέπει να δουν το κουφάρι με ένα καλό μακροβούτι.

Avantis III:

 Το «Avantis III», ένα φορτηγό πλοίο μήκους 80 μέτρων, βυθίστηκε στις 19 Νοεμβρίου 2004 και βρίσκεται στη θαλάσσια περιοχή της βραχονησίδας Δορούσα.

Το πρόσφατο ναυάγιο «Αγία Ζώνη ΙΙ»:

Τελειώνουμε τη θλιβερή αυτή λίστα, με το «Αγία Ζώνη ΙΙ», το οποίο βυθίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2017, νοτιοδυτικά της νησίδας Αταλάντης. Σύμφωνα με πληροφορίες, όλα δείχνουν ότι – άγνωστο πώς – άνοιξαν οι βάνες εισρόφησης (το πλοίο διαθέτει περισσότερες από δύο) προκειμένου να μπει νερό και να καλυφθεί με αυτόν τον τρόπο το κενό που υπήρχε στην ποσότητα του φορτίου και το οποίο, κανείς δεν ξέρει πού ακριβώς διοχετεύθηκε. Ωστόσο, φαίνεται πως μία ή περισσότερες από τις βάνες της μιας πλευράς, μπλοκάρισε, με συνέπεια το δεξαμενόπλοιο να φορτώνει μονόπλευρα, να πάρει κλίση και να βυθιστεί μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το πλοίο είχε φορτώσει 1.818 μετρικούς τόνους καύσιμα, ενώ μετά το ναυάγιο ανακοινώθηκε πως ήταν φορτωμένο με 2.200 τόνους καύσιμο πετρέλαιο (fuel oil) και 370 μετρικούς τόνους ναυτιλιακό (marine gas oil).  Έως τώρα, από το βυθισμένο δεξαμενόπλοιο «Αγία Ζώνη ΙΙ» ,έχουν αντληθεί συνολικά 2.535 τόνοι μίγματα πετρελαιοειδών, ενώ στα τέλη Νοεμβρίου αναμένεται η ανέλκυσή του.

Ακολουθήστε το Kalithea Press στο Google News Feed, για να ενημερώνεστε σωστά και έγκαιρα