Μια ημέρα που περνά απαρατήρητη γιατί στην Ελλάδα σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες γιορτάζουμε την έναρξη του πολέμου και όχι τη λήξη του.
78 χρόνια πέρασαν και μοιάζει κάθε χρόνο τέτοια μέρα να μοιάζει σαν χθες, τότε που η πρωτεύουσα της χώρας μας βρισκόταν κάτω από τον γερμανικό ζυγό.
Οι μνήμες αναβιώνουν μέσα από τις τρομακτικές στιγμές που ζούσε η Αθήνα μέχρι την στιγμή της Απελευθέρωσης από τον γερμανικό ζυγό, μια μέρα που άφησε το δικό της στίγμα στην Ελληνική Ιστορία. Η λέξη «Απελευθέρωση» αποκτά πολύ μεγάλο και συγκινησιακό εννοιολογικό φορτίο όταν χρησιμοποιείται για εκείνες τις στιγμές του παρελθόντος. Με την λέξη, λοιπόν, Απελευθέρωση το μυαλό πηγαίνει απευθείας στην χρονική στιγμή, όπου εκκενώθηκε η πρωτεύουσα από τα γερμανικά στρατεύματα, την 12η Οκτωβρίου.
Τη 12η Οκτωβρίου κυριαρχούν οι αυθόρμητες εκδηλώσεις του αθηναϊκού λαού για την απελευθέρωση της πόλης. Σε όλη τη διάρκεια των πανηγυρισμών επικρατεί απόλυτη τάξη σε αντίθεση με ότι συνέβη σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Διασκεδάζοντας τους φόβους των πολιτικών του αντιπάλων για «λουτρό αίματος» και παρά τη διάχυτη επιθυμία για εκδίκηση απέναντι στους συνεργάτες των κατακτητών η ηγεσία του ΕΑΜ τήρησε τις υποχρεώσεις της απέναντι στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας τιθασεύοντας τη μεγάλη δύναμή του κινήματος.
Το Πρώτο Σώμα Στρατού του ΕΛΑΣ στην Αθήνα παρόλο που θα μπορούσε να προχωρήσει σε κατάληψη του συνόλου της πόλης, καθώς απουσίαζε μια οργανωμένη επαρκής ένοπλη δύναμη, όχι μόνο πρωτοστάτησε στην τήρηση της τάξης αλλά περιφρούρησε και προστάτευσε τις υποδομές της Αθήνας και του Πειραιά.
Τμήματα μηχανικού του ΕΛΑΣ έκοψαν τα σύρματα των υπονομεύσεων στο αεροδρόμιο του Ελληνικού (Χασανίου), στο φράγμα του Μαραθώνα ενώ δυνάμεις της Δεύτερης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ Αττικής συγκρούστηκαν με τους υποχωρούντες Γερμανούς στο Κακοσάλεσι.
Είναι πασιφανές πως η απελευθέρωση της Ελλάδας μπορεί να ήταν μία πολύ χαρούμενη στιγμή της Ιστορίας μας αλλά την δεδομένη περίοδο η Ελλάδα καλούνταν να πάρει αποφάσεις που θα καθόριζαν ένα ολόκληρο έθνος και για πολλά χρονιά.
Νέες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις, όπως το Εθνικό Αντιστασιακό Μέτωπο, αναδύονταν προσπαθώντας να επεκτείνουν την επιρροή τους σε έναν λαό που ήταν εξαντλημένος από δύο Παγκοσμίους Πολέμους και έναν ακόμα πόλεμο που δεν ήξεραν τότε ότι θα τους συμβεί, ο Εμφύλιος.
Ο παλιός πολιτικός κόσμος, φυσικά, δεν έχασε τον καιρό του. Αντιθέτως, έκανε δυναμική επιστροφή με τη βοήθεια των Άγγλων που ήθελαν να έχουν τον έλεγχο της περιοχής.
Οι εβδομάδες που ακολούθησαν την Απελευθέρωση κύλισαν μέσα σε μια διαρκή αναζήτηση πολιτικών ισορροπιών και ένα κλίμα πόλωσης που τροφοδοτούνταν από το διχασμό στη βάση της ελληνικής κοινωνίας, φανερό ήδη από το τελευταίο έτος της Κατοχής. Η αποστράτευση των αντάρτικων σωμάτων και η συγκρότηση του νέου ελληνικού στρατού αποτέλεσε το βασικότερο σημείο τριβής ανάμεσα στις πολιτικές παρατάξεις.
Η διαφωνία του ΕΑΜ ως προς το ζήτημα του αφοπλισμού του ΕΛΑΣ οδήγησε στην παραίτηση των υπουργών του από την κυβέρνηση. Το ΕΑΜικό συλλαλητήριο την επόμενη της παραίτησης στις 3 Δεκεμβρίου 1944, χτυπήθηκε από την αστυνομία και οι δυνάμεις του ΕΑΜ προχώρησαν σε επιθέσεις σε αστυνομικά τμήματα και σε θύλακες κυβερνητικών δυνάμεων στου Γουδί και στου Μακρυγιάννη.
Με την εμπλοκή των Βρετανών στο πλευρό των κυβερνητικών δυνάμεων η σύγκρουση γενικεύτηκε. Για 33 ημέρες στην Αθήνα διεξήχθησαν σφοδρές συγκρούσεις, τα Δεκεμβριανά, οι οποίες κατέληξαν σε στρατιωτική ήττα του ΕΛΑΣ και υποχώρηση των δυνάμεών του από την Αττική.
Παρόλο που έχουν περάσει τόσα χρόνια η Αθήνα θυμάται με κάθε λεπτομέρεια μέσα από μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν από κοντά στον παλμό των γεγονότων. Μετά από τόσα πολλά χρόνια κάνουμε το ελάχιστο, δηλαδή να τους θυμόμαστε και ευχόμαστε να μην ξαναβρεθεί αντιμέτωπη η χώρα μας με κάποιο πόλεμο ενόψει των όσων συμβαίνουν μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.