Διαδικτυακές Συναντήσεις στη Kalitheapress Μαριάνθη Πλειώνη απαντά στην Τασσώ Γαΐλα.

Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής και συγγραφέας,  πρόσφατα απέσπασε ακόμη μια διάκριση. Αυτή τη φορά από την ΓΛΣ (Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά) για το βιβλίο της “Παγωτό Βανίλια” από τις εκδόσεις 24γράμματα.

 

Μόλις τελείωσε μια δύσκολη χρονική χρονιά, με πολλές ώρες τηλεκπαίδευσης και κλείσιμο στο σπίτι. Το “Παγωτό Βανίλια” θα βοηθήσει τα παιδιά να ‘ξεδώσουν’ στις διακοπές τους;

-Πράγματι, μια δύσκολη και κουραστική χρονιά τελείωσε. Αυτό το καλοκαίρι όλοι θέλουμε να το χαρούμε και να μη χάσουμε στιγμή. Το “Παγωτό Βανίλια” είναι μια συλλογή με ποιήματα που μιλούν για το καλοκαίρι, τις χαρές και την ανεμελιά του.

Παιχνίδια στην άμμο, πειρατές και μικροί ψαράδες, γοργόνες και γλάροι, κοράλλια του βυθού, μια καρπουζοπισίνα στην αυλή, κρυφτό παρέα με το φεγγαράκι και παγωτό στο λιμανάκι με τα πόδια στο νερό. Όλα αυτά γραμμένα σε στίχους και στολισμένα με τις πολύχρωμες εικόνες από τα χέρια της Αθηνάς Πετούλη, θα ταξιδέψουν τα παιδιά, θα τους δώσουν ιδέες για παιχνίδι στην αμμουδιά και θα τα κινητοποιήσουν να χαρούν τούτη την όμορφη εποχή! 

Σε ποιες ηλικίες απευθύνεται το βιβλίο; 

-Το βιβλίο αυτό έχει μια ιδιαιτερότητα. Ξεκίνησε σαν ένα παιχνίδι ανάμεσα σε μένα και την εικονογράφο η οποία μού έστελνε ακουαρέλες με καλοκαιρινές εικόνες εμπνευσμένες από τα δικά μας παιδικά καλοκαίρια… Με βάση αυτές τις ζωγραφιές, πλημμυρισμένες με όνειρα στην άμμο, φορώντας πάλι το ψάθινο καπέλο μου και κρατώντας ένα παγωτό ξυλάκι, συντροφιά με τη φίλη μου στο λιμανάκι, έγραψα τους στίχους αναβιώνοντας όμορφες στιγμές. Είναι αφιερωμένο στα παιδιά και σε όσους αγαπούν και χαίρονται το καλοκαίρι σαν παιδιά! Η ανεμελιά του καλοκαιριού ανήκει σε όλους.

Στην εργογραφία της Μαριάνθης Πλειώνη συναντάμε ακόμη δύο τίτλους για παιδιά: “Με τα φτερά της ελπίδας” από τις εκδόσεις ροές  και το “Λίμερικ” και πάλι ποίηση αυτή τη φορά σατυρική. Εύλογο λοιπόν γιατί το ερώτημα που ακολουθεί:

Τα παιδιά από την εμπειρίας σαν εκπαιδευτικός αγαπούν την ποίηση; Πως και σε τι βοηθάει η ποίηση ένα παιδί τόσο μικρής ηλικίας;

-Μου αρέσει πολύ να διαβάζω στους μαθητές μου ποιήματα. Παρατηρώ πως, όχι μόνο τους αρέσει η ποίηση, αλλά και πως τους βοηθάει να αφομοιώνουν πολύ πιο εύκολα πληροφορίες και λεπτομέρειες που με μακροσκελή κείμενα δυσκολεύονται να το πετύχουν. Τα παιδιά έρχονται σε επαφή με την ποίηση πολύ νωρίς. Με τα νανουρίσματα της μητέρας τους, τα ταχταρίσματα, τα σύντομα -πολλές φορές αυτοσχέδια- τραγουδάκια στα πρώτα τους βήματα. Έτσι διεγείρεται η συναισθηματική και γλωσσική τους ανάπτυξη, ενισχύονται οι δεσμοί με τους γονείς τους, επικεντρώνεται η προσοχή τους. Η επαφή με την ποίηση δημιουργεί μια άλλη φανταστική πραγματικότητα με τις γρήγορες εναλλαγές εικόνων, εξάπτει τη φαντασία τους, αναπτύσει το λεξιλόγιο και την απομνημόνευση με τον σύντομο και ρυθμικό της λόγο. Τα παιδιά αποζητούν να τραγουδήσουν ακόμα και στιχάκια που δεν είναι μελοποιημένα,να αυτοσχεδιάσουν, να ζωγραφίσουν, να δημιουργήσουν έναν ολόκληρο κόσμο και, το κυριότερο, να χαρούν γράφοντας και δικά τους ποιήματα τα οποία και μελοποιούν την ίδια στιγμή. Η καλύτερη στιγμή για μένα είναι να τα βλέπω να χαμογελούν μετά από αυτό!

Τόνωση φαντασίας, αύξηση λεξιλογίου, διέγερση στην ανάπτυξη γλωσσών -όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί – είναι μερικά από τα οφέλη της ανάγνωσης παιδικής ποίησης. Διέγερση, λοιπόν, γλωσσών και λόγω της επικαιρότητας των νέων μέτρων για την προσχολική εκπαίδευση και της εισαγωγής των Αγγλικών στα νηπιαγωγεία, το επόμενο ερώτημα στην εκπαιδευτικό και ποιήτρια Μ.Π, είναι:

Η εισαγωγή της Αγγλικής γλώσσας στο νηπιαγωγείο σας βρίσκει σύμφωνη;

-Το νηπιαγωγείο έχει στόχο να κοινωνικοποιήσει τα μικρά παιδιά Να αποκτήσουν δεξιότητες στα πρώτα τους βήματα έξω από το οικογενειακό περιβάλλον και να προσαρμοστούν ομαλά στη σχολική πραγματικότητα.

Αν τα αγγλικά εισαχθούν ως παιχνίδι με δραστηριότητες που δεν θα κουράζουν, δεν θα δυσκολεύουν και δεν θα γίνουν κριτήριο αξιολόγησης σε περίπτωση που κάποιο παιδί αντιδρά ή αρνείται να ακολουθήσει, δε διαφωνώ. Σε διαφορετική περίπτωση πιστεύω πως δεν θα ωφελήσουν. Είναι ίσως πολύ νωρίς να φορτώνονται με τόσες πληροφορίες. Ο καταιγισμός γνώσεων και πληροφοριών σε τόσο μικρές ηλικίες κάνει τα παιδιά νευρικά και τα κουράζει. Ας τα αφήσουμε να χαρούν αυτή τη μοναδική ηλικία. 

Δασκάλα ειδικής αγωγής με ΑΜΕΑ. Ένα παιδί ΑΜΕΑ ο εκπαιδευτικός πρέπει να το αντιμετωπίζει-χειρίζεται διαφορετικά από ότι τους υπόλοιπους μαθητές;

-Όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη από αγάπη και αποδοχή. Πάνω εκεί ο εκπαιδευτικός χτίζει τη σχέση μαζί τους και κερδίζει την εμπιστοσύνη τους. Έχοντας δουλέψει και σε Ειδικό Σχολείο με μαθητές με αυτισμό και σύνδρομο Down διαπίστωσα πόσο σημαντική είναι η αποδοχή της διαφορετικότητας, η ενσυναίσθηση και η υπομονή. Λαμβάνοντας υπόψη μας πως όλοι είμαστε διαφορετικοί προσπαθώ σε κάθε μαθητή να βρω το μοναδικό, δικό του κλειδάκι που θα ξεκλειδώσει το μυαλό και την καρδιά του ώστε να μ΄εμπιστευτεί κι από κει και μετά να ανοίξει ο κοινός μας ορίζοντας.

“Παιδεία δεν είναι τα πτυχία αλλά η αισθητική μας” έγραψε σε βιβλίο του- μεταξύ άλλων- ο Andre Breton. Ο διακαής πόθος των γονιών για παιδιά με πτυχία, γνωστός. Για την αισθητική  των μικρών μας φίλων πόσο και πώς μπορεί να συμβάλλει η παιδική λογοτεχνία;

-Η επαφή με το βιβλίο από πολύ μικρή ηλικία μόνο καλό μπορεί να κάνει στο παιδί σε πολλούς τομείς κι όπως ανέφερα παραπάνω. Σημαντική η συμβολή της παιδικής λογοτεχνίας στην ανάπτυξη και την αισθητική καλλιέργεια του παιδιού. Από το εξώφυλλο, το χαρτί, τα χρώματα, τις εικόνες ο μικρός αναγνώστης μαθαίνει να αναγνωρίζει την ποιότητα και την καλαισθησία, τη φροντίδα που έχει δοθεί μέχρι το βιβλίο να φτάσει στα χέρια του. Κατόπιν το περιεχόμενο πρέπει να είναι κατάλληλο για την ηλικία και τα ενδιαφέροντά του. Ο συγγραφέας να χρησιμοποιεί το σωστό λεξιλόγιο, τα κείμενα ή τα ποιήματα να έχουν χιούμορ, ζωντάνια, αισιοδοξία, να καλλιεργούν ευγενικά συναισθήματα και αξίες έτσι ώστε το παιδί να απολαμβάνει αυτό που διαβάζει και να συνηθίζει από νωρίς να αποζητά το ωραίο και το καλαίσθητο. Κατά συνέπεια, μαθαίνει να το αναγνωρίζει στη συνέχεια σε κάθε μορφή τέχνης. Ο σεβασμός του συγγραφέα στην παιδική ψυχοσύνθεση και η γνώση της είναι το πρώτο, μεγάλο βήμα να δημιουργήσει βιβλία που θα αγαπηθούν από τα παιδιά και θα τα θυμούνται για πάντα. Δεν έχω ξεχάσει «Τα ψηλά βουνά» του Ζαχαρία Παπαντωνίου και τον «Τρελαντώνη» της Πηνελόπης Δέλτα!

Στην εργογραφία σας συναντώ και το βιβλίο: “Δυο Μ στους ίσκιους της αγάπης” που είναι συλλογή διηγημάτων για ενήλικες, αλλά παρατηρώ δεν υπάρχει …παραμύθι. Γιατί;

-Μου αρέσει να γράφω ποιήματα για παιδιά, λίμερικ, διηγήματα και μικρές ιστορίες για μεγάλους, χαϊκού… Πειραματίζομαι σε διάφορα είδη του πεζού και του ποιητικού λόγου. Παραμύθι με την κλασσική του μορφή δεν έχω επιχειρήσει να γράψω ακόμα. Το θεωρώ δύσκολο είδος και θέλω να το κάνω όσο γίνεται καλύτερα. Θέλω να είναι ένας συνδυασμός έμμετρου και πεζού λόγου που θα χαϊδέψει τις παιδικές ψυχές. Τα παιδιά να το χαρούν, να ταξιδέψουν με τη φαντασία τους, να ονειρευτούν. Παραμυθία σημαίνει παρηγοριά και στη σημερινή πραγματικότητα με την κυριαρχία των ηλεκτρονικών μέσων πιστεύω πως τα παιδιά έχουν ανάγκη περισσότερο από ποτέ να ακούν και να διαβάζουν παραμύθια.

Παγωτό Βανίλια. Θα μας διαθέσετε ένα ποίημα της συλλογής;

-Το “Παγωτό Βανίλια” ταξίδεψε στο Φεστιβάλ Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, θα πάει τον Αύγουστο στην έκθεση βιβλίου στη Μυτιλήνη και τον Σεπτέμβριο θα μας δροσίσει στο Ζάππειο! Σας αφιερώνω το πρώτο ποίημα της συλλογής, με τίτλο “Καλοκαιράκι”. Στιγμές ξεγνοιασιάς με ζάχαρη κι αλμύρα και η χαρά στα δάχτυλά μας παγωτό, με γεύση βανίλιας.

 

 

Τασσώ Γαΐλα
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια.