“Ας σκαρφαλώσουμε στις μάντρες του καλοκαιριού”

Του καλοκαιριού τα χρώματα και οι μυρωδιές μας κατακλύζουν σιγά σιγά και
είναι τόσο έντονες κι αγαπημένες γιατί ζουν μέσα στις καλύτερες αναμνήσεις
μας και στα πιο ανέμελα καλοκαίρια μας.

Αλλάζει η φύση, μετά τη μεγάλη της έξαρση. Άνθη ρέουν στο δρόμο μας από
αναρριχώμενα φυτά ή δέντρα που απανθίζουν ενώ κάποια άλλα συνεχίζουν
για όλη την υπόλοιπη θερινή περίοδο αποφασισμένα να ομορφαίνουν το
τοπίο. Μπορεί να μην είναι όλα αρωματικά ή να μη διαχέεται το άρωμά τους τόσο
έντονα όσο κάποια άλλα, όμως ο τρόπος που μπλέκονται μεταξύ τους σε
μπερδεύει γιατί συνεργάζονται για τον ίδιο σκοπό και τον πετυχαίνουν.
Εδώ, θα δούμε και θα προτείνουμε κάποια αναρριχώμενα φυτά που
συναντούμε σε κήπους, αυλές και μπαλκόνια. Κάποια είναι αυτό αναρριχώμενα και κάποια άλλα χρειάζονται στήριξη. Έτσι είναι η διαδικασία της αναρρίχησης και στη ζωή εξάλλου, απλά στα φυτά χρησιμοποιούνται θεμιτά χρηστικά μέσα μόνο.
Υπάρχουν είδη που φυτεύονται για τα αρωματικά τους άνθη, άλλα για το
πλούσιο φύλλωμά τους και κάποια άλλα και για τα δύο μαζί.

Οι προτάσεις είναι πολλές αλλά θα ασχοληθούμε τμηματικά με κάποια πιο
διαδεδομένα είδη. Σήμερα θα μιλήσουμε για τέσσερα αρκετά γνωστά στους
περισσότερους από μας καθώς και για τη φροντίδα που θέλουν.
Για όποια επιλογή κι αν κάνουμε θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν η θέση που
θα τοποθετηθεί το φυτό σε σχέση με τις ανάγκες που θέλουμε να καλύψουμε.

Μπορεί λοιπόν να μας παρέχει σκίαση σε συγκεκριμένο σημείο ή να ζητούμε
τη δημιουργία φυτοφράκτη για οπτική μόνωση, ή την κάλυψη ενός τοίχου για
αισθητικούς λόγους και το κυριότερο τη μόνωση από την ηλιακή ακτινοβολία
κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Επίσης θα πρέπει να γνωρίζουμε τη σύσταση  του εδάφους και την αλατότητά
του για να παρεμβαίνουμε όπου απαιτείται αν πρόκειται για φύτευση σε
κήπο. Για τα αναρριχώμενα που θα τοποθετηθούν σε φυτοδοχεία πρέπει να
προβλεφθεί το σημείο τοποθέτησης από την αρχή γιατί δεν είναι εύκολες οι
μετακινήσεις όταν τα φυτά έχουν αναπτυχθεί. Πολύ καλό είναι να επιλέγουμε
τις ανατολικές, τις δυτικές ή τις νότιες θέσεις του χώρου που θα φυτευθούν.

Φυσικά στις γλάστρες και στις ζαρντινιέρες μπορεί να μην έχουμε την ίδια
ανάπτυξη που θα έχουμε στον κήπο αλλά φροντίζουμε να υπάρχει καλή
αποστράγγιση, βάζοντας στο κάτω μέρος χαλίκι ή ελαφρόπετρα ή σπασμένα
κεραμικά. Για εμπλουτισμό του χώματος καλό είναι να αναμείξουμε το
φυτόχωμα γενικής χρήσης με κόμποστ και να προσθέσουμε ζεόλιθο για τον
αερισμό του και συγκράτηση του νερού.
Αυτές είναι κάποιες γενικές οδηγίες για όλα τα είδη αλλά ας δούμε κάθε ένα
χωριστά.

Αγιόκλημα
(Lonicera japonica)

Και ποιος δεν το ξέρει. Αγαπημένο και με μεγάλη καλλωπιστική αξία για τα
όμορφα άνθη του και το πλούσιο φύλλωμά του.
Από Ιαπωνία και Κίνα η καταγωγή του, αειθαλές φυτό που φτάνει μέχρι τα
δέκα μέτρα σε ύψος. Κομψά και ευλύγιστα τα κλαδιά του με άνθη εύοσμα
που αλλάζουν χρώματα από λευκορόδινα μέχρι κίτρινα όλο το καλοκαίρι.

Προσαρμόζεται εύκολα κι αγαπά τον ήλιο αλλά όχι τον πολύ έντονο το
καλοκαίρι. Στην ημισκιά έχει καλή προσαρμογή και είναι προτιμότερο να
τοποθετηθεί εκεί από την αρχή, αν βρισκόμαστε σε ζεστές περιοχές, ενώ
αντέχει στα χιόνια και στα κρύα του χειμώνα. Ιδανικός προσανατολισμός οι
ανατολικές και δυτικές θέσεις φύτευσης. Δε θα σας προβληματίσει ιδιαίτερα
γιατί δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις αρκεί την άνοιξη να αφαιρείτε τα ξηρά
μέρη, με ένα προσεκτικό κλάδεμα για να το βοηθήσετε στη νέα του
ανθοφορία. Αν το χώμα είναι αργιλώδες έχει καλύτερη ανάπτυξη, ενώ με
πλήρες κοκκώδες λίπασμα που θα το εφαρμόσουμε από τις αρχές της άνοιξης
καθώς και τέλος Μαΐου αλλά και τον Σεπτέμβρη θα βοηθηθεί περισσότερο.
Στη γλάστρα χρειάζεται ανάμειξη με κόμποστ, καλή αποστράγγιση, πλήρες
υγρό λίπασμα από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο με μεγαλύτερη
περιεκτικότητα σε άζωτο (N) και πρόγραμμα λίπανσης μια φορά τον μήνα.
Ποτίζουμε τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα στον κήπο ενώ στη γλάστρα
ελέγχουμε το χώμα αν είναι στεγνό. Είναι από τα φυτά που ανήκει στα
ξηλώδη αναρριχώμενα και διακοσμεί πέργκολες, κιόσκια πλέγματα και ξύλινα
πλαίσια με μια υποστήριξη.

 

Αμπέλοψη ή παρθενόκισσος
(Ampelopsis guinguefolia)

Αυτό το γρήγορα αναπτυσσόμενο φυτό με τα πεντάλοβα φύλλα, δεν υπάρχει
περίπτωση να μην το έχετε παρατηρήσει το φθινόπωρο λίγο πριν χάσει τα
φύλλα του καθώς με το κατακόκκινο χρώμα που αποκτά σταδιακά, κλέβει τη
ματιά μας όπου κι αν υπάρχει. Κατάλληλη επιλογή για κάλυψη μεγάλων
επιφανειών σε σύντομο χρονικό διάστημα ιδιαίτερα αν χρειάζεται να
δημιουργήσουμε σκιά σε ένα σημείο. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων
πλέον, εντάσσει το φυτό αυτό στη λίστα των ειδών που προτιμώνται είτε σε
ανατολική είτε σε νότια θέση. Τον χειμώνα θέλουμε τις ευεργετικές ακτίνες
του ήλιου κι αυτό ακριβώς εξυπηρετεί η επιλογή του, όπως όλα τα φυλλοβόλα
είδη άλλωστε.
Με καταγωγή τη Αμερική είναι πολύ διαδεδομένο είδος στη χώρα μας λόγω
των κηποτεχνικών εφαρμογών του.
Θέλει γόνιμα εδάφη, ηλιαζόμενες θέσεις αλλά και οι ημισκιερές δεν
δημιουργούν πρόβλημα. Έχει έλικες περιέλιξης αλλά χρειάζεται και βοήθεια
στήριξης στην αρχή. Στη γλάστρα θα έχει μικρότερη ανάπτυξη αλλά ας
φροντίσουμε να είναι σχετικά μεγάλη με καλή αποστράγγιση. Στο έδαφος,
κατά την άνοιξη θα βάλουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα ενώ στη γλάστρα
ακολουθούμε τους κανόνες του υγρού λιπάσματος μια φορά τον μήνα την
άνοιξη και το καλοκαίρι.

Για να διαμορφώσουμε το φυτό το κλαδεύουμε στο τέλος του χειμώνα όταν
βρίσκεται ακόμα σε λίθαργο και είναι εντελώς γυμνό από φύλλα.
Πολλαπλασιάζεται εύκολα παίρνοντας είτε ξυλώδη μοσχεύματα είτε
ημιξυλώδη το καλοκαίρι ή τρυφερα μέρη 20 εκατοστών το φθινόπωρο και
βάζοντάς το σε μια γλάστρα προστατευμένη, ριζώνει εύκολα.
Να το παρακολουθείτε συχνά για να μη φράξει κάποια σημεία όπως λούκια ή
υδρορροές καθώς αναπτύσσεται ταχύτατα. Απολαύστε το κόκκινο χρώμα του
το φθινόπωρο καθώς ακολουθεί τον δικό του κύκλο ζωής.

 

Βιγνόνια καπένσις
(Bignonia capensis)

Τα πορτοκαλί ως κόκκινα άνθη της με τους στήμονες που εξέχουν την
ξεχωρίζουν από άλλα αειθαλή αναρριχώμενα φυτά. Είναι μελισσοτροφικό
φυτό μιας και έχει παρατεταμένη ανθοφορία μέσα στο φθινόπωρο όπου δεν
υπάρχουν πολλά φυτικά είδη ανθισμένα. Χρειάζεται σίγουρα υποστήριξη για
να αναπτυχθεί αλλά ωστόσο δε φτάνει σε πολύ μεγάλο ύψος. Διακοσμεί
φράχτες, πλαίσια και τοίχους και προτιμά τα γόνιμα εδάφη με καλή αποστράγγιση.

Αγαπάει τον ήλιο αλλά και στη σκιά αναπτύσσεται καλά. Δεν έχει μεγάλη ανθεκτικότητα στο κρύο και στο χιόνι μιας και είναι φυτό με καταγωγή τη Ν. Αφρική. Στη γλάστρα με φυτόχωμα γενικής χρήσης και ελαφρόπετρα στο κάτω μέρος αναπτύσσεται λιγότερο, αλλά ανθοφορεί. Με λίγο λίπασμα πλήρες κοκκώδες αρχή της άνοιξης έχει πλούσιο φύλλωμα και ωραία άνθη. Στη γλάστρα ακολουθούμε την ίδια διαδικασία με τα άλλα φυτά κάνοντας λίπανση με υγρό λίπασμα μια φορά τον μήνα όλο το καλοκαίρι.

Εύκολο πολλαπλασιασμό πετυχαίνουμε με μοσχεύματα που παίρνουμε από
το φυτό είτε ημιξυλοποιημένα είτε τρυφερά, βουτώντας τα σε ορμόνη
ριζοβολίας πριν τα φυτέψουμε σε γλάστρα για να ριζώσουν. Ιδανικό φυτό για
κήπους μικρούς και βεράντες

Βουκαμβίλια
(Bougainvillea spectabilis)

Συνυφασμένη με το μπλε και το λευκό, με το ανέμελο και το καλοκαιρινό,
ίσως το πιο ελληνικό από τα μη ενδημικά φυτά. Με καταγωγή από την Ν.
Αμερική και τη Βραζιλία είναι τόσο συνδεδεμένη με τις αιγαιοπελαγίτικες
εικόνες της χώρας μας, μιας κι έχει προσαρμοστεί απόλυτα στο τοπίο και στον
τόπο μας.
Θέλει προστατευμένα σημεία από τον άνεμο και το κρύο και καλό είναι να
ακουμπά πάνω σε τοίχο για να αναρριχηθεί. Τα βράκτια φύλλα της που
παίρνουν έντονα και ποικίλα χρώματα την κάνουν πανέμορφη και μοναδική.
Σε κρύες και ορεινές περιοχές δεν ευδοκιμεί. Θέλει έντονη ηλιοφάνεια για να
ανθίσει και προσαρμόζεται εύκολα σε πολλά εδάφη ακόμα και σε
παραθαλάσσια μέρη και εδάφη με αλατότητα.

Δεν θέλει πολύ πότισμα όταν  ανθοφορεί γιατί μπορεί να μειωθεί η ανθοφορία. Ειδικά όσες είναι φυτεμένες στο χώμα αρκετά χρόνια κι έχουν βαθύ ριζικό σύστημα θέλουν αραιό πότισμα, ενώ όσες είναι σε γλάστρα περίπου δύο φορές το καλοκαίρι και πολύ πιο αραιά τον χειμώνα. Το κλάδεμα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο μετά
τα κρύα του χειμώνα και να καθαρίζονται τα ξερά μέρη και τα λαίμαργα
παρακλάδια ώστε να ενισχύεται η παραγωγή νέων βλαστών. Ιδιαίτερα
δύσκολο αλλά απαραίτητο είναι το κλάδεμα της βουκαμβίλιας σε φράχτη
γιατί πρέπει να γίνεται σωστή διαμόρφωση και έλεγχος του σχήματος. Είναι
ανθεκτικό φυτό και δεν έχει ιδιαίτερες ανάγκες λίπανσης παρά μόνο την
άνοιξη θα βάλουμε πλήρες κοκκώδες λίπασμα στον κήπο ενώ στη γλάστρα, περιοδικά από την άνοιξη μέχρι το καλοκαίρι ισορροπημένο υδατοδιαλυτό λίπασμα και θα ενισχύσουμε με σίδηρο.

Αν δείτε ξαφνική πτώση φύλλων και λουλουδιών ελέγξτε και περιορίστε το
πολύ πότισμα, τον καυτό αέρα, και την επιπλέον λίπανση.
Αν θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο φυτό από την αγαπημένη μας
βουκαμβίλια θα το κάνουμε με αγενή πολλαπλασιασμό. Παίρνουμε ένα
μόσχευμα περίπου 20 cm από έναν βλαστό που δεν ανθοφορεί, κατά την
περίοδο του καλοκαιριού, θα αφαιρέσουμε τα κάτω φύλλα, αφήνοντας μόνο
λίγα στο πάνω μέρος, θα βουτήξουμε τη βρεγμένη άκρη του σε ορμόνη
ριζοβολίας και θα το φυτέψουμε σε σκιερό μέρος σε μικρή γλάστρα μέχρι να
κάνει ρίζα. Αυτή είναι η μέθοδος για τα περισσότερα αναρριχώμενα φυτά που
θέλουμε να πολλαπλασιάσουμε και να δημιουργήσουμε νέα ίδια φυτά.
Θα συνεχίσουμε σε επόμενο άρθρο με άλλα είδη αναρριχώμενων, μιας και η
οικογένεια αυτή περιλαμβάνει πολλά και αγαπημένα φυτά σε όλους μας.
Να απολαμβάνετε όλοι σας τους πιο όμορφους κήπους!

Αρθρο της Φωτεινής Χαλαστάνη