Μικρά Ασία…Η “Βουρλιώτισσα” του 1930 στο φως…

Η σπάνια και ιστορική αυτή ερμηνεία σε δίσκο 78 στροφών, της οποίας μοναδικός κάτοχος είναι ο αγαπητός φίλος και συνεργάτης, ερευνητής της διαχρονικής ελληνικής μουσικής δισκογραφίας και συγγραφέας Ηλίας Μπαρούνης, συμπεριελήφθη μαζί με άλλες 23 ιστορικές δισκογραφικές καταγραφές, στο cd που συνοδεύει το βιβλίο «ΜΝΗΜΕΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ», έκδοσης έτους 2022 του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών. Συγγραφείς του εν λόγω βιβλίου είναι ο Ηλίας ο Μπαρούνης και η κα Δώρα Μαγγανά. Επιπλέον, όλες οι
ενσωματωμένες στο cd σπάνιες μουσικές καταγραφές, προέρχονται από δίσκους του αρχείου του ζεύγους Σκευούλας Τσελέκου και Ηλία Μπαρούνη.

Την  έκδοση 60 σελίδων που συνοδεύεται από το CD με σπάνιες ηχογραφήσεις από δίσκους 78 στροφών του συλλέκτη Ηλία Μπαρούνη μπορείτε να βρείτε από το  Ναυτικό Μουσείο Οινουσσών: τηλέφωνο 2271055182
Τα τραγούδια:
1 ΒΟΥΡΛΙΩΤΙΣΣΑ, Διωδία ( Βιδάλη – Θωμαϊδη ), ( Θωμαϊδη – Πολυκράτη ), ODEON GA 1446, Αθήνα 1930
2 ΜΙΝΟΡΕ ΜΑΝΕΣ, Γ. Τσανάκας, ODEON X54728, Κωνσταντινούπολη; 1910-11
3 ΣΥΡΤΟΣ ΜΠΑΛΟ ΜΑΝΕΣ, Τσανάκας,FAVORITE 1-55049, Σμύρνη 1912
4 ΣΥΡΤΟΣ ΣΜΥΡΝΕΪΚΟΣ, κλαρίνο Ιβραϊμάκη, FABRIK MECHIAN No 1006, Κάϊρο 1918;
5 ΤΣΙΦΤΕ ΤΕΛΙ, Estudiantina Smyrniote, ODEON No58583, Κωνσταντινούπολη 1908-9
6 ΕΛΕΝΙΤΣΑ, Μιχαλάκης, ODEON No58506, Κωνσταντινούπολη 1908
7 ΜΑΙΝΕΜΕΝΙΩΤΙΚΟ ΖΕΪΜΠΕΚΙΚΟ, Σμυρναϊκή Εστουδιαντίνα, ODEON X54739, Κωνσταντινούπολη; 1910-11
8 ΧΟΡΟΣ ABDAL HAVASSI, αρμόνικα και σαντούρι, ORFEON 11093, Κωνσταντινούπολη 1911-12
9 ΕΥΖΩΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ,Σμυρναϊκή Εστουδιαντίνα, ODEON No58585, Κωνσταντινούπολη 1908-9
10 ΣΥΡΤΟ ΧΙΩΤΙΚΟ, Αρμόνικα, ODEON X46368, Κωνσταντινούπολη 1908;
11 ΧΙΩΤΙΚΟ ΜΑΝΕ Νο. ΙΙ, Γιάγκος, ODEON X65015, Κωνσταντινούπολη 1910
12 ΓΙΑΣΕΜΙ,Εστουδιαντίνα Κώτσος Βλάχος, ODEON No46006, Κωνσταντινούπολη 1907;
13 ΤΟΥΡΚΙΚΟΣ ΧΟΡΟΣ,GREEK INSTRUMENTAL QUARTET, GRAMOPHONE G.C.-18203, Κάϊρο 1909
14 ΛΕΒΕΝΤΙΑ ΚΑΜΑΡΩΤΗ, Λευθέρης, FAVORITE I-55072, Σμύρνη 1912
15 ΣΜΥΡΝΑΪΚΟ ΑΝΤΑΜ ΑΜΑΝ, Γ. Τσανάκας, Σμυρναϊκή Εστουδιαντίνα, ODEON 82016, Κωνσταντινούπολη; 1910-11
16 ΣΟΥΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, GREEK INSTRUMENTAL QUARTET, GRAMOPHONE G.C.-18205, Κάϊρο 1909
17 ΤΟΥ ΚΙΤΣΟΥ Η ΜΑΝΑ, Γιάγκος, ODEON No46168, Κωνσταντινούπολη 1908;
18 ΑΝΤΙΚΡΥΣΤΟ, H.M.V. 0155, Κωνσταντινούπολη 1909
19 Ο ΑΙΧΜΑΛΩΤΟΣ, Κ. Ρούκουνας ή Σαμιωτάκης,( Κ. Ρούκουνα ), ODEON GA1901, Αθήνα 1935
20 ΣΜΥΡΝΗ ΜΕ ΤΑ ΠΕΡΙΧΩΡΑ, Γ. Μητάκη, Στ. Παντελίδη, PARLOPHON B21829, Αθήνα 1935
21 ΤΙ ΣΕ ΜΕΛΕΙ ΕΣΕΝΑΝΕ, Καρσιλαμάς, Γ. Βιδάλης, ODEON GA1153, Αθήνα 1926
22 ΟΜΟΛΟΓΙΕΣ, Αντ. Νταλγκάς, H.M.V. AO242, Αθήνα 1928
23 ΠΑΕΙ Ο ΠΑΠΑΣ, Καρσιλαμάς Λάζικος, Δ. Ευσταθιάδης – Α. Συλβεστρίδης, Συνοδεία Ανατολίτικης Ορχήστρας Μωϋσή Κοϊνόγλου, COLUMBIA DG 6046, Αθήνα 1934
24 ΚΑΛΗ ΝΥΚΤΙΑ, Κύριος Τσανάκας, GRAMOPHONE G.C.-14-12038, Σμύρνη 1911

 

Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο ανωτέρω βιβλίο, πρόκειται για συγκλονιστικό και σπάνιο τραγούδι (ο μοναδικός δίσκος που έχει βρεθεί μέχρι τώρα), τραγουδισμένο από τον Σμυρνιό Γιώργο Βιδάλη και τον Βουρλιώτη Κώστα Θωμαΐδη, ο οποίος ήταν και ψάλτης.

Ένα σπάνιο τραγούδι του 1930 με τίτλο «Βουρλιώτισσα» έρχεται στο φως στο πλαίσιο της έρευνας και ανάδειξης ιστορικών μουσικών ακουσμάτων από την Ερυθραία της Μικράς Ασίας και ευρύτερα της Ιωνίας. Το τραγούδι αναρτήθηκε στο youtube σε συνεργασία με το Ναυτικό Μουσείο Οινουσσών.
Αυτό αφορά ένα παντελώς σπάνιο τραγούδι έτους δημιουργίας 1930 σε δίσκο 78 στροφών, αφιερωμένο στις γυναίκες από τα Βουρλά που επιβίωσαν στα γεγονότα του 1922 και ήρθαν πρόσφυγες εδώ, στην Παλαιά Ελλάδα, όπως την αποκαλούσαν. Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα έχει βρεθεί ένας μόνος δίσκος στον ελλαδικό χώρο με την εν λόγω μουσική καταγραφή…

Τα Βουρλά ήταν πόλη της χερσονήσου της Ερυθραίας. Αριθμούσε 30.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 25.000 ήσαν Έλληνες, έποικοι κυρίως από την Πελοπόννησο και τα νησιά. Τον Αύγουστο του έτους 1922 οι κάτοικοι των Βουρλών, του Σεβδίκιοϊ και του Μπουρνόβα, πήραν την απόφαση να αντισταθούν οι ίδιοι στους Τούρκους. Στην αντίσταση αυτή και στο όνειρο των προσφύγων να επιστρέψουν στα πάτρια εδάφη τους, αναφέρεται το συγκεκριμένο τραγούδι.

Στίχοι του τραγουδιού:

Βουρλιώτισσα τα μάτια σου όταν ανοιγοκλ(ι)ούνε,
Βουρλιώτισσα τα μάτια σου όταν ανοιγοκλ(ι)ούνε,
για τα καημένα τα Βουρλά θαρρώ πως μου μιλούνε,
για τα καημένα τα Βουρλά θαρρώ πως μου μιλούνε!
Ώπα! Γεια σας αθάνατα Βουρλά!

Βουρλιώτισσα τα μάτια σου αστράφτουν σα διαμάντια,
Βουρλιώτισσα τα μάτια σου αστράφτουν σα διαμάντια,
και τις σκληρότερες καρδιές τις κάνουνε κομμάτια,
και τις σκληρότερες καρδιές τις κάνουνε κομμάτια!

Στης Βουρλιωτίνας τη ψυχή είναι ζωγραφισμένα,
στης Βουρλιωτίνας τη ψυχή είναι ζωγραφισμένα,
η Παναγιά και τα Βουρλά στο αίμα βουτη(γ)μένα,
η Παναγιά και τα Βουρλά στο αίμα βουτη(γ)μένα!
Γεια σας Βουρλιώτες παλληκάρια!

Της Βουρλιωτίτσας η ψυχή είναι γεμάτη ελπίδα,
της Βουρλιωτίτσας η ψυχή είναι γεμάτη ελπίδα,
είτε αργά ή γρήγορα θα πάμε στη πατρίδα,
είτε αργά ή γρήγορα θα πάμε στη πατρίδα!
Έννοια σας παιδιά και θα πάμε!

Της Βουρλιωτίνας η καρδιά είναι λεονταρίσια,
της Βουρλιωτίνας η καρδιά είναι λεονταρίσια,
το μπόϊ κ’ η πορπατησιά είναι παλληκαρίσια,
το μπόϊ κ’ η πορπατησιά είναι παλληκαρίσια!
Γεια σου Βουρλιωτίτσα λεβέντισσα!
Γεια σας Βουρλιώτες πρωτοπαλλήκαρα!

Βουρλιώτισσα σε γέννησαν τίγρεις και λεοντάρια,
Βουρλιώτισσα σε γέννησαν τίγρεις και λεοντάρια,
Γι’ αυτό για πάντα θα γεννάς αντάρτες παλληκάρια,
γι’ αυτό για πάντα θα γεννάς αντάρτες παλληκάρια!
Γεια σου Γιώργη! Γεια σου Κώστα Θωμαΐδη!

Και από το χώρο αυτό, ακόμη ένα ολόθερμο ευχαριστώ στον αγαπητό φίλο Ηλία και στους
συντελεστές του Ναυτικού Μουσείου Οινουσσών, για την ένθερμη υποστήριξή τους στη
δημιουργία του παρόντος πονήματος!
Ομοίως και για πολλοστή φορά τα από καρδιάς ευχαριστώ μου στη διοίκηση του Κέντρου
Μικρασιατικών Σπουδών (ΚΜΣ), για την ευγενική χορήγηση του χάρτη της Ερυθραίας Μικράς
Ασίας και της φωτογραφίας έτους 1921 στην πλατεία των Βουρλών, καθώς και της άδειας
χρήσης τους!