Συναντήσεις-Ο Σκηνοθέτης Ηθοποιός Δημήτρης Βερύκιος συζητά με τον Κώστα Ζαχαράκη
Ο Δημήτρης Βερύκιος σκηνοθετεί και ερμηνεύει τον «Μεγάλο Ιεροεξεταστή» του Ντοστογιέφσκι στον Πολυχώρο «Εκστάν» (Καυτατζόγλου 5 και Πατησίων) . Ο συνεργάτης του kalitheapress&EρευναPress Κώστας Ζαχαράκης τον συνάντησε λίγο μετά την παράσταση του…
Πόσα χρόνια είσαι σ` αυτόν τον χώρο Δημήτρη;
Είχα την τύχη, από τις πρώτες μέρες που ήρθα στην Αθήνα (Οκτώβριος ’81) και με το που ξεκίνησα τις σπουδές μου στη Δραματική σχολή της Ευγενίας Χατζίκου, να με επιλέξουν για
πρωταγωνιστικό ρόλο στο θέατρο. Η σύμπτωση, να έχει αρθεί η άδεια του ηθοποιού λίγους μήνες νωρίτερα, ήταν η ευκαιρία να χριστώ επαγγελματίας ηθοποιός με την πρώτη εκείνη δουλειά. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο μάλιστα, έπαιξα και στον κινηματογράφο αλλά και σε
παιδικό θέατρο, συμπληρώνοντας τον πρώτο χρόνο στην Αθήνα με την ιδιότητα του επαγγελματία ηθοποιού!
Πότε και πως αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός; Σκέφτηκες ποτέ να γίνεις κάτι άλλο;
Στις αρχές της εφηβείας μου, έμαθα για το θέατρο μέσα από το ραδιόφωνο, ακούγοντας τιςθεατρικές παραγωγές του και μαγεύτηκα. Ένιωσα σαν να μου ήταν κάτι οικείο εκείνο που άκουγα… Πριν καν τελειώσω το εξατάξιο γυμνάσιο στη Λευκάδα, είχα αποφασίσει όχι απλά ότι ήθελα να γίνω ηθοποιός αλλά ότι ήμουνα ηθοποιός. Ξέρω ακούγεται υπερβολικό αλλά στ’ αλήθεια ήμουνα σίγουρος πως ανήκα στην οικογένεια του θεάτρου και πως σύντομα θα γίνει πράξη αυτό, όπερ κι έγινε αμέσως μετά. Παρότι σπούδασα και Διοίκηση Επιχειρήσεων στην Πάτρα (’78 – ’81), δεν σκέφτηκα ούτε στιγμή να κάνω κάτι άλλο στη ζωή μου. Μάλιστα εκεί έπαιζα και σκηνοθετούσα όταν έβρισκα ευκαιρία!
Ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι σταθμοί στην μέχρι τώρα καλλιτεχνική σου διαδρομή;
Όλες οι θεατρικές συμμετοχές ήταν σημαντικοί σταθμοί, αφού είχα την τύχη να είμαι πάντα πρωταγωνιστής σε ενδιαφέρουσες θεατρικές παραγωγές, όλων σχεδόν των ειδών, δράμα, κωμωδία, μιούζικαλ, κλασσικό θέατρο κλπ. Από νωρίς δεν παρασύρθηκα σε «εύκολες»
επιλογές, αφού το κριτήριο μου ήταν πεντακάθαρο μέσα μου, επιδιώκοντας σαφώς την προσωπική μου έκφραση μέσα από τους ρόλους μου και τίποτε άλλο. Πάντως οι επιλογές μου τα τελευταία 10 χρόνια τουλάχιστον, έχουν ξεχωριστή σημασία για εμένα, αφού όλες
έχουν την υπογραφή μου και την γενικότερη προσωπική ευθύνη μου! Ο ¨Λόγος Αγγέλου» που έκανα τον Α. Σικελιανό (2008) και το «Όνειρο ενός γελοίου» που κάνω από το 2014, όπως και ο ¨Μέγας Ιεροεξεταστής» (και τα δύο του Φ. Ντοστογιέφσκι), όπως και οι μουσικο
– ποιητικές παραστάσεις μου, από το 2009, είναι ό,τι σημαντικότερο έχω κάνει, αφού έχουν επιδράσει και στο κοινό αλλά και μέσα μου καταλυτικά. Τέλος να μην ξεχάσω την κινηματογραφική μου εμπειρία στην Ιταλική ταινία «ISOTTA” (’96) και την συμμετοχή της
στο Φεστιβάλ Βενετίας, που μου έχει μείνει αξέχαστη και σημαντική ποικιλοτρόπως.
Εκτός από Θέατρο έχεις κάνει κινηματογράφο και τηλεόραση.. Τι προτιμάς περισσότερο
από αυτά τα δυο;
Ο κινηματογράφος με μαγεύει και σαφώς τον προτιμώ από την τηλεόραση! Θα ήθελα να έχω κάνει περισσότερα πράγματα στο σινεμά, αλλά ποτέ δεν είναι αργά… Στην τηλεόρασηέχω παίξει σε πολλές σειρές και της οφείλω ότι μου έλυσε κατά καιρούς οικονομικά
προβλήματα και με έκανε γνωστό στο ευρύ κοινό. Δεν θα θελα να κατονομάσω κάποιες τηλεοπτικές μου εμφανίσεις, αν και οι δύο σχετικά πρόσφατες πρωταγωνιστικές μου παρουσίες σε ισάριθμα Κυπριακά σήριαλς (2011 – 2013), μου έδωσαν μεγάλη δημοσιότητα
και έχω πολύ καλές αναμνήσεις.
Την αθηναϊκή θεατρική παραγωγή πως την κρίνεις σήμερα;
Γίνονται τόσα πολλά πράγματα στις πάμπολλες θεατρικές σκηνές της Αθήνας και όχι μόνο που, είναι εύκολο να νομίσει κανείς, πως υπάρχει άνθηση του θεάτρου στις μέρες μας. Όμως η φράση «ουκ εν τω πολλώ το ευ», βρίσκει εδώ απρόσμενη επιβεβαίωση. Δυστυχώς
υπάρχει πολλή προχειρότητα, φτήνεια κάθε είδους, τυχοδιωκτισμός κι ένας απέραντος ναρκισσισμός που διαστρεβλώνει την ίδια την ουσία και έννοια του θεάτρου. Ίσως ακούγομαι αυστηρός και υπερβολικός, αλλά έχω την πεποίθηση πως έχουμε ξεφύγει εμείς που ασχολούμαστε με το θέατρο, από τον σκοπό που θα έπρεπε να επιτελούμε ως καλλιτέχνες. Η ευκολία με την οποία χρίζεται κάποιος ηθοποιός ή σκηνοθέτης, η αυτοπροβολή και η ακύρωση στην πράξη της ίδιας της επαγγελματικής μας ιδιότητας, είναι πράγματα που δεν συνάδουν με τις δικές μου αξίες κι ίσως γι’ αυτό έχω τραβήξει τον δικό
μου μοναχικό δρόμο ως καλλιτέχνης. Αν το ταλέντο ξέρετε, δεν παράγει ήθος, δεν είναι μόνο αδιάφορο αλλά και επικίνδυνο για όλους! Οφείλουμε να το χρησιμοποιούμε με μοναδικό σκοπό και κίνητρο, να γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι κι όχι να τρέφουμε το Εγώ
μας!
Αποτελεί αντίδοτο μια καλή παράσταση σε όσα εξωφρενικά ζούμε σήμερα; Είναι τελικά απάντηση στην κρίση η Τέχνη;
Ο κόσμος αλλάζει μόνο όταν ο καθένας αναλάβει την προσωπική ευθύνη του, με κανένα άλλο τρόπο. Ούτε η Τέχνη λοιπόν, μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο. Μπορεί όμως να τον ενεργοποιήσει πνευματικά και να του επιδέσει τις πληγές του κι αυτά δεν είναι λίγα… Μπορεί ακόμα να αποσπάσει τον άνθρωπο από το επουσιώδες, φωτίζοντας το ουσιώδες και το αληθινό της ζωής. Όσο για την κρίση, νομίζω πως δεν είναι η αιτία αλλά το αποτέλεσμα μιας γενικότερης στάσης ζωής που μας οδήγησε σ’ αυτήν. Η ζωή η ίδια είναι τέχνη ή θα έπρεπε να είναι. Η ενασχόληση με την τέχνη, δεν αποτελεί από μόνη της σοβαρό
επιχείρημα επίλυσης της κρίσης, ίσως και να την επιδεινώνει όταν δεν γίνεται με συνειδητότητα και μια αλλιώτικη, μυστηριακή θα έλεγα, σύνδεση με τον κόσμο.
Έχεις κάνει Θέατρο και στην Αθήνα και στην επαρχία… Που είναι το κοινό πιο ζεστό και που πιο δύσκολο; Υπάρχουν διαφορές στο να παράγει κανείς Tέχνη στην πρωτεύουσακαι στην υπόλοιπη χώρα;
Το κοινό που παρακολουθεί στις παραστάσεις μου είναι πολυποίκιλο και δεν παρουσιάζει σημαντικές διαφορές, ανάμεσα σ’ εκείνο της Αθήνας ή μιας απομακρυσμένης κωμόπολης. Άλλωστε οι επιλογές μου και ο τρόπος που τις πραγματώνω, αφορούν τον καθένα πέρα από κουλτούρα, κοινωνική τάξη, μόρφωση κλπ. Θέλω να πω ότι, υπηρετούν μηνύματα πανανθρώπινα και διαχρονικά με έντιμο, ειλικρινή και γνήσιο επαγγελματισμό από μέρους μου κι αυτό το κοινό το νιώθει και τι εκτιμάει, σε όποιο μέρος κι αν παίξω.
Μίλα μας για τον ¨Μεγάλο Ιεροεξεταστή¨. Για το έργο, την πορεία του αλλά και για το ίδιο το κείμενο του Ντοστογιέφσκι. Τι σε τράβηξε σε αυτό;
Το περασμένο καλοκαίρι ανέβασα για πρώτη φορά τον «Μέγα Ιεροεξεταστή» στις ΑλυκέςΛευκάδας, αφού ο Πολιτιστικός Σύλλογος Καρυωτών είχε την καλοσύνη να στηρίξει οικονομικά το εγχείρημα, πράγμα για το οποίο τον ευχαριστώ και δημόσια. Ήθελα από
χρόνια να ανεβάσω αυτό το αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, αλλά αυτό το αποφάσισα όταν τον περασμένο Ιούνιο είδα σε μια παράσταση τον τσελίστα Σταύρο Παργινό. Η ομοιότητα του με τον Χριστό, μου έδινε την ευκαιρία να το πραγματοποιήσω, αφού είχα μέσα μου συγκεκριμένη την ιδέα να είναι παρών ο Χριστός στη σκηνή κι όχι να αφηγηθώ απλά την ιστορία του Φ. Ντοστογιέφσκι, όπως γινόταν πάντα μέχρι σήμερα. Επιπροσθέτως, μια κουβέντα μου με τον εξαιρετικό Λευκαδίτη εικαστικό κι αληθινό καλλιτέχνη Πάνο Φέξη και η ιδέα του να εγκαταστήσει τους 7 Άγγελους της Αποκάλυψης,
που είχε σκοπό να είναι η νέα του δημιουργία, συμπλήρωσε οριστικοποίησε την τελική μορφή της παράστασης! Αυτή την περίοδο το έργο παίζεται στον φιλόξενο χώρο ΕΚΣΤΑΝ στα Πατήσια, με μεγάλη επιτυχία κι όπως φαίνεται, ένα καινούργιο ταξίδι άρχισε για εμένα.
Όσο για το τι με τράβηξε να σκηνοθετήσω και να παίξω το συγκεκριμένο έργο, έχω να πω ότι και μόνο η ανάκριση του Χριστού από τον άνθρωπο που ασκούσε την εξουσία στη γη, στο όνομα του μάλιστα, ήταν το πλέον ερεθιστικό για μένα να το ανεβάσω στη σκηνή.
Τι θες να πάρει ο κόσμος μαζί του φεύγοντας από αυτή την παράσταση;
Επιθυμία μου είναι, ο κόσμος να σκέφτεται για καιρό αυτό που είδε και άκουσε στην παράσταση κι αυτό να γίνει αφορμή να ενεργοποιηθεί η επανεξέταση της στάσης του απέναντι σε έννοιες όπως Ελευθερία, Εξουσία, Υποταγή, Ευθύνη, Αγάπη!
Εσύ ο ίδιος τι παίρνεις κάθε φορά; Είσαι από τους ηθοποιούς που ο ρόλος τους ακολουθεί και μετά την παράσταση;
Με ακολουθεί το Πνεύμα του ρόλου, όχι ο ίδιος ο ρόλος! Όσο για το τι παίρνω, δύο είναι βασικά τα πράγματα που αποκομίζω από το έργο και το ρόλο μου: Τροφή για την σκέψη και την ψυχή μου και ικανοποίηση που κατάφερα ακόμη μια φορά να είμαι συνεπής με τον
εαυτό μου και τις βαθύτερες ανάγκες μου!
Έχεις ρόλους-απωθημένα στο μυαλό σου; Κάτι που θες οπωσδήποτε να το παίξεις; Ή συνεργασίες-απωθημένα; Υπάρχουν ηθοποιοί ή σκηνοθέτες που θαυμάζεις;
Απωθημένα όχι δεν έχω για ρόλους και έργα, αλλά υπάρχουν στο μυαλό μου κάποια πράγματα που θα θελα να κάνω σαν καλλιτέχνης. Αφήνω όμως πάντα τον χρόνο και την ίδια τη ζωή, να μου δείξουν πότε και με τι θα εκφραστώ! Τα κλασσικά έργα πάντως είναι σταθερή μου προτεραιότητα, χωρίς να αποκλείω κάτι σύγχρονο. Υπηρετώντας το
προσωπικό όραμα μου, δεν έχω ούτε απωθημένα για συνεργασίες αν και φυσικά θαυμάζω συναδέλφους και σκηνοθέτες και δεν αποκλείω να υπάρξουν συνεργασίες με κάποιους από αυτούς.
Ποια είναι τα άμεσα καλλιτεχνικά σου σχέδια τώρα;
Προς το παρόν είμαι προσηλωμένος στον «Μέγα Ιεροεξεταστή» για τον οποίο σκέφτομαι να πάρω παράταση παραστάσεων και πέρα από τις 23/2. Ήδη πάντως οργανώνω και πανελλαδική περιοδεία. Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα παίξω στην Κόρινθο, την Μ. Τρίτη στη Βόνιτσα και μάλλον και στην πόλη της Λευκάδας την Μ. Τετάρτη! Από την άλλη το «Όνειρο ενός γελοίου» θα με ταξιδέψει σύντομα στο εξωτερικό κι είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος γι’ αυτό. Θα συνεχίσω επίσης τις μουσικο-ποιητικές παραστάσεις μου ενώ τον Μάιο θα συμμετέχω σε μια ταινία Γερμανικής παραγωγής που θα γυριστεί στη χώρα μας!
Ακολουθήστε το Kalithea Press στο Google News Feed, για να ενημερώνεστε σωστά και έγκαιρα