Γκιουζλεμέδες Μυτιλήνης, ένα παραδοσιακό μεζεδάκι της Λέσβου, μικρά, τρυφερά,
πιτάκια διπλωμένα σαν αλλοτινά μαντηλάκια, με την αναπάντεχη νοστιμιά παρά τα
ταπεινά του υλικά. Τα τηγανιτά αυτά τυροπιτάκια, τρίγωνα ή τετράγωνα με την
μικρασιατική καταγωγή, παίρνουν το όνομά τους από το τουρκικό goz (γκιόζ) που
σημαίνει μάτι από τις μικρές φουσκάλες που σχηματίζονται στην επιφάνειά τους κατά
το τηγάνισμα.
Υλικά.
Για τη γέμιση.
1/2 κιλό τυρί φέτα μαλακιά θρυμματισμένη
3 φλιτζάνια ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
2 αυγά
αλάτι, πιπέρι
Για το φύλλο.
1 κουτ. σουπ. ελαιόλαδο
1/2 κουτ.γλυκ. ξίδι
1 κουτ.γλυκ. αλάτι
1 φλιτζάνι λευκό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1/2 φλιτζάνι χλιαρό νερό
πιπέρι
Παρασκευή.
1. Για να φτιάξετε την ζύμη, ρίχνετε σε ένα μεγάλο μπολ το αλεύρι, αφού το έχετε
κοσκινίσει πρώτα, και κάνετε μια λακκούβα στη μέση. Ρίχνετε μέσα το ελαιόλαδο, το
ξίδι, το νερό και το αλάτι. Ανακατεύετε πολύ καλά μέχρι να γίνει μια λεία και απαλή
ζύμη. Σκεπάζετε το μπολ με μια βαμβακερή πετσέτα για 1-2 ώρες για να
διπλασιαστεί σε όγκο σε ζεστό μέρος.
2. Χωρίζετε το ζυμάρι σε 2 ή 3 κομμάτια και ανοίγετε τα κομμάτια με ένα πλαστή σε
λεπτά φύλλα, ½-1 εκ. πάχους. Κόβετε τα λεπτά φύλλα με ένα κουπάτ σε μικρότερα
τετράγωνα κομμάτια 8×8 εκ.
3. Για την γέμιση, τοποθετείτε σε ένα άλλο μπολ την θρυμματισμένη φέτα, τα αυγά ,
το αλάτι, το πιπέρι και ανακατεύετε πολύ καλά, με ένα πιρούνι.
4. Τοποθετείτε στο κέντρο κάθε τετράγωνου κομματιού μια κουταλιά της σούπας από
την γέμιση και το διπλώνετε στην μέση ή στα 4 σαν φάκελο, βρέχοντας με λίγο νερό
τις άκρες της ζύμης για να κολλήσουν.
5. Πιέζετε ελαφρά, με έναν πλάστη από πάνω τους ''φακέλους'' για να γίνουν τα
κομμάτια λεπτές πίτες και τα τηγανίζετε σε καυτό ελαιόλαδο και από τις 2 πλευρές
μέχρι να πάρουν ένα ροδοκόκκινο χρώμα. Σερβίρετε τους γκιουζλεμέδες ζεστούς.
Παραλλαγή για γλυκούς γκιουζλεμέδες.
Κατά τον ίδιο τρόπο, μπορείτε να φτιάξετε γκιουζλεμέδες γλυκούς. Αντί για τυρί,
πασπαλίζετε τα φύλλα με χοντρή ζάχαρη, ανακατεμένη με λίγη κανέλα, και αν θέλετε,
και ψιλοκομμένα καρύδια. Όταν ψηθούν, πασπαλίστε τους με ζάχαρη άχνη και λίγη
κανέλα.
Καλή επιτυχία.
Θεοδώρα Ματζουράνη.
Μανταμάδος-Λέσβος.
…………………………………………..
Σχόλιο: Το παραδοσιακό αυτό ορεκτικό μετέφεραν στην Λέσβο οι πρόσφυγες από
την Μικρά Ασία και είναι ένα από τα παραδοσιακά ορεκτικά της Μυτιλήνης που
συναντάμε σε όλο το νησί.
Αυτά τα πιτάκια με την αλμυρή αλλά και την γλυκιά τους εκδοχή, τις απόκριες
σερβίρονται με ζάχαρη, μέλι ή κανέλα αφού γεμιστούν με φρέσκια ανάλατη μυζήθρα
και το καλοκαιράκι ή, μάλλον, τον υπόλοιπο χρόνο με μια ωραία σαλάτα κι ένα
υπέροχο ουζάκι! Ωστόσο, ψάχνοντας βρίσκει κανείς και διάφορες άλλες παραλλαγές
στην γέμισή τους που όλες είναι πεντανόστιμες!
Ευχαριστώ θερμά την κυρία Θεοδώρα Ματζουράνη μόνιμη κάτοικος στο Μανταμάδο
Λέσβου για την διάθεση της συνταγής για την στήλη μας.
Τασσώ Γαΐλα.
Αρθρογράφος-Ερευνήτρια.