Κορωνοϊός – Ζωή σε αναμονή.
Της Μάρλεν Δεσποτίδη.
Τι μας έμαθαν οι καραντίνες οι περιορισμοί και όλα όσα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες παγκοσμίως; Ξεκινήσαμε με την ελπίδα να γίνουμε πιο συνειδητοποιημένοι άνθρωποι σχετικά με το νόημα της ζωής και τελικά αυτό το νόημα, το από πάντα υπαρκτό άσχετα αν το θεωρούσαμε δεδομένο, γύρισε υπέρ μας και κατά των περιορισμών.
Καταρχάς να ξεκαθαρίσω ότι δεν θεωρώ μεμπτό να έχουμε δεδομένα στη ζωή μας. Τουναντίον. Έχοντας κάποια πράγματα δεδομένα στη ζωή σου μπορείς να επεκταθείς, να εξελιχθείς και να δημιουργήσεις. Σαφέστατα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες που έχουμε να φάμε, που έχουμε ανθρώπους δίπλα μας, που έχουμε οικογένεια και όλα αυτά τα συναφή αλλά το γεγονός ότι τα έχουμε δεν πρέπει να μας δημιουργεί τύψεις που κάποιοι κάποτε τα
είχαν ζητούμενα πριν χρόνια. Η ζωή και οι άνθρωποι προχωράνε και έχουν επιλέξει να δομήσουν τη ζωή τους με καλύτερο τρόπο και όπως εκείνοι θεωρούν ότι θα είναι ομορφότερη.
Το τι γινόταν πριν 50 χρόνια και αν οι άνθρωποι έμεναν σπίτι τους χωρίς καν ραδιόφωνο στη κατοχή δεν σημαίνει ότι ένας σύγχρονος άνθρωπος μπορεί να κάνει το ίδιο ή να θεωρηθεί αχάριστος που δεν κάθεται σπίτι του πανηγυρίζοντας γιατί έχει τηλεόραση, ζεστό νερό και Netflix. Πριν πενήντα χρόνια ήταν παρελθόν και το σήμερα είναι παρόν. Δύο χρονικές περίοδοι μη συγκρίσιμες, οπότε καλύτερα ας αφήσουμε στην άκρη τέτοιου είδους
φιλοσοφίες. Άλλο πράγμα η ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε και τελείως άλλο πράγμα η ενοχική στάση ζωής. Ας μη τα μπερδεύουμε στο ίδιο καζάνι.
Σε ένα πρόχειρο απολογισμό των τελευταίων μηνών, μάθαμε να είμαστε δύσπιστοι.
Δύσπιστοι με τις ειδήσεις, με τους ανθρώπους, με τους επιστήμονες, με τις κυβερνήσεις, αλλά το χειρότερο είναι ότι μάθαμε να είμαστε δύσπιστοι με τον διπλανό μας. Είτε για να μη κολλήσουμε, είτε γιατί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι καταγγελίες έγιναν για κάποιους τρόπος εκτόνωσης θυμού και απωθημένων. Μάθαμε επίσης τον κανιβαλισμό. Ο κάθε επαγγελματικός κλάδος αντί να στρωθεί, να συντονιστεί και να απαιτήσει, κατά πλειοψηφία τα έβαζε με άλλους επαγγελματικούς κλάδους γιατί εκείνοι έκλειναν και οι
άλλοι έμεναν ανοιχτοί. Και μέσα σε όλο αυτό τους έφταιγαν ταυτόχρονα και η εκκλησία και οι μετανάστες. Λυπάμαι που θα σας το χαλάσω, αλλά είναι δικαίωμα του καθένα και να πιστεύει και να διεκδικεί ένα καλύτερο μέλλον για τη ζωή του. Με δύο λόγια μας έφταιγαν οι πάντες και τα πάντα και η ζωή κυλούσε από τον καναπέ με ατελείωτες αναρτήσεις γιατί να κλείσει ο τάδε και όχι ο δείνα. Λες και ήταν διαγωνισμός και όχι ζωή.
Μάθαμε επίσης νέες έννοιες, όπως η ‘’ατομική ευθύνη’’ . Έγινε ένα viral μότο και κολλούσε στους πάντες και στα πάντα. Ξαφνικά ανακαλύψαμε μια καινούρια έννοια. Συμφωνώ, υπάρχει. Μόνο να μην είναι επιλεκτική. Γιατί ατομική ευθύνη είναι και όταν στο διπλανό διαμέρισμα μια γυναίκα κακοποιείται ή ένα παιδί βιάζεται αλλά εκεί το λέμε ‘’άσε μην ανακατευτούμε, μη βρούμε τον μπελά μας’’ . Ατομική ευθύνη είναι να έχεις δει ένα δυστύχημα ή ένα συμβάν και να πας να καταθέσεις στην αστυνομία αλλά ουκ ολίγες φορές ακόμη τον ψάχνουν τον μάρτυρα. Είναι ωραίο να κάνεις επιλογές που βοηθούν και προστατεύουν τον συνάνθρωπό σου, πολύ ωραίο. Αλλά αυτό, όταν συμβαίνει πραγματικά, είναι στάση ζωής και όχι μόδα.
Μάθαμε τον φόβο. Τον διαρκή φόβο. Τον ανεξέλεγκτο φόβο. Για την υγεία μας, για τους ανθρώπους που αγαπάμε, για όσα θα χάσουμε, για όσα δεν θα ξαναβρούμε, για την οικονομική κρίση, για το τι θα ξημερώσει. Ανακαλύψαμε ότι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα και η ζωή μας έγινε νούμερα. Πόσοι πέθαναν, πόσοι διασωληνώθηκαν, πόσοι απομείναμε. Κι όσοι απομείναμε δεν πειράζει αν πια δεν έχουμε δουλειές, σπίτια ή χρέη,
αρκεί που ζούμε. Ευτυχώς, και λέω πολύ ευτυχώς, δεν είμαστε ταινία επιστημονικής φαντασίας. Δεν είμαστε πρωταγωνιστές σε κάποιο σενάριο. Είμαστε στην πραγματική ζωή.
Παραχωρήσαμε ελευθερίες και δικαιώματα σε συντριπτικά ελάχιστο χρονικό διάστημα. Κάποιοι οικειοθελώς από φόβο για τη ζωή τους και κάποιοι από φόβο για τα πρόστιμα. Στ’ αλήθεια δεν έχει καμία σημασία ο λόγος, σημασία έχει ο φόβος. Μείναμε έτσι, μείναμε σπίτι, δύσπιστοι, φοβισμένοι, υπεύθυνοι άνθρωποι. Σε μια πραγματικότητα παντελώς διαφορετική και το πιο προκλητικό όλων, ήταν ότι πρέπει να νιώθουμε κιόλας τυχεροί και χαρούμενοι που είμαστε έτσι. Χαρούμενοι είτε που ζούμε, είτε που έχουμε τρόπο να απασχολούμαστε στο σπίτι και δεν βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’30. Αυτό από μόνο του, αυτή η σκέψη, αυτή η προτροπή είναι μια ξεκάθαρη διαστροφή. Θεωρήθηκαν ανεύθυνοι και άμυαλοι όσοι δυσκολεύτηκαν στην προσαρμογή από τη μια μέρα στην άλλη. Φτιάχτηκε μια νόρμα μέσα σε λίγες μέρες , από την οποία όποιος ξεστράτιζε, ακόμα και στη σκέψη, ήταν επικίνδυνος.
Μέχρι που οι ….επικίνδυνοι άρχισαν να γίνονται περισσότεροι. Άρχισε να θέλει όλο και πιο πολύς κόσμος την ζωή του και την αξιοπρέπειά του, και τον ήλιο και τη χαρά και τους φίλους του και τη δουλειά του και την ελευθερία του. Κουράστηκε να είναι φοβισμένος άνθρωπος. Θυμήθηκε όλα εκείνα τα δεδομένα που λέγαμε πιο πάνω και τα θέλει πίσω. Γιατί πάλεψε γι’ αυτά. Γιατί του αξίζουν. Γιατί ένας νοήμων και υγιής πνευματικά και
ψυχολογικά άνθρωπος αποδέχεται τον κίνδυνο, αποδέχεται ότι με το που θα ανοίξει την πόρτα του σπιτιού του εκτίθεται σε πολλούς κινδύνους ούτως ή άλλως, αλλά αυτό ποτέ δεν τον έκλεισε μέσα, λαμβάνει όσα μέτρα χρειάζονται για την προστασία του και βγαίνει έξω στη ζωή να χαράξει τον δρόμο του. Γιατί μετά την ατομική ευθύνη, άρχισε να ανθίζει μια άλλη έννοια… η προσωπική ευθύνη.