ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΡΥΠΑΡΗΣ Στην προσωπικότητα του ποιητή, φιλολόγου και ακαταπόνητου μεταφραστή της τραγικής ποίησης των αρχαίων Ελλήνων ΙΩΑΝΝΗ ΓΡΥΠΑΡΗ (ΣΙΦΝΟΣ, 1870-ΑΘΗΝΑ, 1942) εστιάζει το επεισόδιο της σειράς «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ».
Μεγαλωμένος στην ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ και με σπουδές στην Πατριαρχική Μεγάλη του Γένους Σχολή και στη Φιλοσοφική Αθηνών, εργάστηκε ως εκπαιδευτικός, συνέβαλε στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ και τιμήθηκε με τη θέση του Διευθυντή Γραμμάτων και Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας. Η παραμονή του στην ΕΥΡΩΠΗ θα τον φέρει σε επαφή με τα νέα αισθητικά και λογοτεχνικά κινήματα αλλά και με τον σοσιαλιστικό κύκλο του ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ.
Με την ποίηση ασχολήθηκε από τη νεανική του ηλικία, συνθέτοντας στίχους στην αρχαία ελληνική, εκδόθηκε όμως μόνο μία συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του, με τον τίτλο «ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΙ ΚΑΙ ΤΕΡΡΑΚΟΤΕΣ» (1919). Το 1920 απονεμήθηκε στον ΓΡΥΠΑΡΗ το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών. Ο χαρισματικός σονετογράφος εγκαταλείπει την ποίηση το 1919 και αφοσιώνεται στο μεταφραστικό του έργο (ΟΜΗΡΟΣ, ΠΙΝΔΑΡΟΣ, ΗΡΟΔΟΤΟΣ, Αρχαίοι Έλληνες Τραγικοί), στο οποίο καλλιέργησε μια προσωπική, πλαστική, ταυτόχρονα και ευρηματική μεταφραστική και θεατρική γλώσσα, η οποία αξιοποιήθηκε δεόντως από τις γενιές των Ελλήνων ηθοποιών μέχρι τις μέρες μας.
Αν και υπήρξε από τους πρώτους δημοτικιστές του καιρού του, το ποιητικό του έργο λησμονήθηκε γρήγορα από την κριτική, οι μεταφράσεις του όμως, ειδικότερα των Τραγικών, θα κληροδοτηθούν «κτήμα ες αεί» στη νεοελληνική γραμματολογία. Οι δρόμοι της περιπετειώδους ζωής του ΓΡΥΠΑΡΗ ιχνηλατούνται μέσα από τα κινηματογραφικά πλάνα της ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ του πρώτου μισού του 20ού αιώνα και από σύγχρονα πλάνα από τις πόλεις που έδρασε.
